Giá trần giá sàn là gì? Công thức và cách xác định chính xác

Giá trần, giá sàn, giá tham chiếu là các khái niệm cơ bản trong đầu tư chứng khoán. Cùng Stock Insight tìm hiểu giá trần, giá sàn, giá tham chiếu là gì và cách thể hiện trên bảng giá chứng khoán.

Giá trần là gì?

Giá trần là một thuật ngữ thường được sử dụng trong lĩnh vực giao dịch chứng khoán và thị trường tài chính. Giá trần là mức giá tối đa mà một cổ phiếu hoặc tài sản tài chính cụ thể được phép tăng trong một phiên giao dịch. Khi giá của tài sản đạt đến mức giá trần, nó không được phép tăng thêm trong phiên đó và thường có một sự tạm dừng trong việc giao dịch.

Mục đích của giá trần là đảm bảo tính ổn định và tránh những biến động quá mức trong giá cổ phiếu hoặc tài sản tài chính. Nó cũng giúp ngăn chặn việc giao dịch quá nhanh và quá sôi động, đặc biệt trong những tình huống có thể dẫn đến sự thất thoát hoặc mất kiểm soát.

Mức giá trần được xác định bởi các quy định của sàn giao dịch hoặc tổ chức quản lý thị trường tài chính, và nó có thể thay đổi tùy theo quy tắc của từng thị trường. Giá trần có thể được áp dụng cho cổ phiếu, quỹ đầu tư, hoặc các sản phẩm tài chính khác.

Cách tính: Giá trần = Giá tham chiếu x (100% + Biên độ dao động)

Giá sàn là gì?

Giá sàn là một khái niệm cũng liên quan đến thị trường tài chính và giao dịch chứng khoán, nhưng trái ngược với giá trần. Giá sàn là mức giá tối thiểu mà một tài sản tài chính hoặc cổ phiếu cụ thể có thể được giao dịch trong một phiên giao dịch. Khi giá của tài sản đạt đến mức giá sàn, nó không được phép giảm thêm trong phiên đó và thường có một sự tạm dừng trong việc giao dịch.

Mục đích của giá sàn là đảm bảo rằng tài sản tài chính không bị giảm giá quá mức trong một phiên giao dịch và ngăn chặn việc giao dịch quá nhanh và quá sôi động có thể dẫn đến sự thất thoát hoặc mất kiểm soát.

Mức giá sàn được xác định bởi các quy định của sàn giao dịch hoặc tổ chức quản lý thị trường tài chính, và nó có thể thay đổi tùy theo quy tắc của từng thị trường. Giá sàn có thể áp dụng cho cổ phiếu, quỹ đầu tư, hoặc các sản phẩm tài chính khác, tương tự như giá trần.

Cách tính: Giá sàn = Giá tham chiếu x (100% – Biên độ dao động)

Trong đó: Biên độ dao động của các sàn được quy định như sau:

Giá tham chiếu là gì?

Giá tham chiếu (reference price) là một mức giá tham khảo hoặc mức giá khởi đầu được sử dụng trong quá trình giao dịch cổ phiếu hoặc tài sản tài chính mới được niêm yết trên sàn giao dịch. Mức giá tham chiếu thường được xác định trước khi một tài sản được niêm yết lần đầu để giúp quyết định mức giá mở cửa của phiên giao dịch đầu tiên.

Mục đích của giá tham chiếu là tạo ra một mức giá cơ bản để khởi đầu giao dịch cho tài sản mới. Giá tham chiếu có thể được tính dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm giá trung bình của giao dịch tương tự trước đó hoặc thông tin thị trường hiện tại. Khi tài sản mới được niêm yết, giao dịch thường bắt đầu từ mức giá tham chiếu, và giá có thể tăng hoặc giảm sau đó tùy theo sự mua bán của nhà đầu tư.

Giá tham chiếu không phải lúc nào cũng là giá cuối cùng của tài sản trong phiên giao dịch đầu tiên, nhưng nó giúp xác định mức giá mở cửa và tạo ra một điểm xuất phát cho giao dịch ban đầu của cổ phiếu hoặc tài sản tài chính mới niêm yết trên thị trường.

Cách tính:

Một số trường hợp đặc biệt trên sàn HOSE

♦ Đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đóng, chứng chỉ quỹ ETF có mức giá trần-sàn sau khi điều chỉnh biên độ dao động ± 7% nhưng giá trần/ sàn vẫn bằng mức giá tham chiếu sẽ điều chỉnh như sau:

Giá trần điều chỉnh = Giá tham chiếu + một đơn vị yết giá

Giá sàn điều chỉnh = Giá tham chiếu – một đơn vị yết giá

♦ Trường hợp giá trần và sàn của cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đóng, chứng chỉ ETF sau khi điều chỉnh theo cách trên bằng không (0), giá trần và sàn sẽ được điều chỉnh như sau:

Giá trần điều chỉnh = Giá tham chiếu + một đơn vị yết giá

Giá sàn điều chỉnh = Giá tham chiếu

>>>Tìm hiểu thêm: Phân tích kỹ thuật chứng khoán: Hướng dẫn chi tiết từ A – Z

Cách thể hiện Giá tham chiếu, giá trần và giá sàn trên bảng giá

Để nhà đầu tư dễ phân biệt, trên bảng giá thường quy định màu cho các mức giá. Chẳng hạn ở bảng giá của Sở giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh và Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội, giá tham chiếu được hiển thị màu vàng, giá trần màu tím còn giá sàn được hiển thị màu xanh da trời. Các mức giá tăng và giảm còn lại được hiển thị lần lượt là màu xanh lá cây và màu đỏ.

Minh họa: Cách thể hiện giá tham chiếu, giá trần và giá sàn trên bảng điện tử HOSE

Minh họa: Cách thể hiện giá tham chiếu, giá trần và giá sàn trên bảng điện tử HNX

Ngoài ra, ở một số công ty chứng khoán, mức độ tăng/giảm giá của cổ phiếu có thể được hiển thị dựa trên sắc độ xanh hoặc đỏ. Cổ phiếu tăng giá càng mạnh thì màu xanh càng đậm. Cổ phiếu càng giảm giá thì màu đỏ càng đậm và ngược lại. Giá trần sẽ được thêm ký hiệu CE (celling), giá sàn được thêm ký hiệu FL (floor) bên cạnh để phân biệt.

Minh họa: Cách thể hiện giá tham chiếu, giá trần và giá sàn trên bảng giá của HSC