Nên mở tài khoản chứng khoán phái sinh hay cơ sở?

Muốn thực hiện bất cứ giao dịch đầu tư cổ phiếu nào, nhà đầu tư cần phải mở tài khoản chứng khoán. Tài khoản chứng khoán là nơi diễn ra mọi hoạt động giao dịch, đầu tư giúp gia tăng nguồn vốn ban đầu một cách rõ ràng và nhanh chóng. Tuy nhiên, chứng khoán có nhiều loại sản phẩm đầu tư, nhà đầu tư cần phải xác định nên mở tài khoản chứng khoán cơ sở hay chứng khoán phái sinh trước khi tiến hành chinh phục thị trường.

Phân biệt giữa chứng khoán cơ sở và chứng khoán phái sinh

Chứng khoán cơ sở

Chứng khoán cơ sở là cổ phiếu niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán thuộc chỉ số của thị trường chứng khoán. Chẳng hạn như chứng khoán cở ở tại thị trường chứng khoán Việt Nam phải được niêm yết trên 1 trong 3 sàn HSX, HNX hoặc Upcom, thuộc chỉ số VN30 hay HNX30… Ngoài ra, các cổ phiếu này còn phải đáp ứng mức vốn hóa, mức độ thanh khoản, tỷ lệ tự do chuyển nhượng, kết quả hoạt động kinh doanh của công ty phát hành cổ phiếu, và các tiêu chí khác của Ủy ban chứng khoán.

Chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh là dạng hợp đồng tài chính về 1 giao dịch được thực hiện trong 1 thời điểm ở tương lai. Giao dịch này thưởng liên quan đến việc mua hoặc bán 1 hay nhiều tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh. Ngoài ra, trong thời hạn hợp đồng tương lai này, giá trị của chứng khoán phái sinh sẽ chịu ảnh hưởng theo biến động giá của tài sản cơ sở.

Phân biệt giữa chứng khoán phái sinh & chứng khoán cơ sở

Chứng khoán phái sinh và chứng khoán cơ sở có sự khác nhau cơ bản ở 4 yếu tố sau:

• Số lượng phát hành và niêm yết: Chứng khoán cơ sở khống chế thị trường giao dịch, kiểm soát chặt chẽ số lượng cổ phiếu phát hành và niêm yết. Số lượng này hoàn toàn phụ thuộc vào đơn vị phát hành cổ phiếu. Trái lại, với thị trường chứng khoán phái sinh, số lượng phát hành và niêm yết không giới hạn. Chứng khoán phái sinh chỉ kiểm soát vị thế của các nhà đầu tư, với cá nhân là 5.000 vị thế/ tài khoản, tổ chức là 10.000 vị thế/ tài khoản.

• Thị trường giao dịch: Với chứng khoán cơ sở, khi nhà đầu tư đặt lệnh mua thành công, sẽ tiếp nhận ngay quyền sở hữu cổ phiếu. Trong khi đó, ở chứng khoán phái sinh là thị trường giao dịch giao tương lai. Có nghĩa là bên mua và bên bán sẽ thỏa thuận giá, khối lượng, thực hiện chuyển giao tiền/ hàng hoặc khoản chênh lệch vào ngày đáo hạn trong tương lai.

• Ngày giao dịch cuối cùng: ở thị trường cơ sở là ngày trước khi cổ phiếu bị hủy niêm yết trên sàn. Còn ở chứng khoán phái sinh, ngày giao dịch cuối cùng là là ngày cuối cùng 1 hợp đồng được giao dịch trong tháng đáo hạn. Trong trường hợp, hết ngày giao dịch cuối cùng, tất cả các vị thế nằm giữ của hợp đồng đáo hạn sẽ được thanh toán. Hợp đồng tương lai sau ngày đáo hạn sẽ bị hủy hoặc thay thế bằng Hợp đồng có thời điểm đáo hạn mới.

• Số tiền cần để thực hiện giao dịch: Với chứng khoán phái sinh, số tiền cần để thực hiện giao dịch là 1 phần giá trị chứng khoán phái sinh trong khi để mua cổ phiếu phổ thông, nhà đầu tư cần có số tiền tương đương tổng giá trị cổ phiếu định mua. Ngoài ra, với ở chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư có thể thực hiện việc bán khống mà không cần cơ tài sản cơ sở. Trái lại, ở thị trường chứng khoán cơ sở của Việt Nam, nhà đầu tư không được quyền bán khống cổ phiếu.

Nên tạo tài khoản chứng khoán phái sinh hay cơ sở?

Chứng khoán phái sinh và chứng khoán cơ sở có sự khác nhau cơ bản, vì vậy tài khoản chứng khoán của 2 loại sản phẩm này cũng không tương đồng. Việc lựa chọn mở tài khoản chứng khoán nào tùy thuộc vào phong cách đầu tư của bạn.

Nếu bạn là một nhà đầu tư truyền thống, muốn đầu tư dài hạn, tạo tài khoản chứng khoán cơ sở và giao dịch cổ phiếu sẽ là sự lựa chọn hợp lý. Với các một nhà đầu tư ngắn hạn, mong muốn lợi nhuận cao cũng như thích thử thách với thị trường rộng lớn, thanh khoản cao, chấp nhận được biến động của thị trường thì chứng khoán phái sinh rất một cơ hội đầu tư đáng để thử.

Tuy nhiên, dù lựa chọn loại tài khoản chứng khoán nào, nhà đầu tư cũng phải nắm kỹ các tiêu chí cần thiết dưới đây:

• Lựa chọn công ty chứng khoán uy tín để mở tài khoản.

• So sánh mức phí giao dịch.

• Xem xét các nền tảng giao dịch trực tuyến và công cụ hỗ trợ đầu tư.

• Chất lượng các môi giới tư vấn.

Trên đây là những điều cần biết về thị trường chứng khoán cơ sở và chứng khoán phái sinh cũng như giải đáp thắc mắc nên tạo tài khoản chứng khoán nào. Nếu bạn vẫn còn băn khoăn về cách thức mở tài khoản, liên hệ với HSC ngay để được tư vấn hỗ trợ.