Lãi suất danh nghĩa là gì? Phân biệt lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực

Lãi suất danh nghĩa, một thuật ngữ phổ biến trong lĩnh vực tài chính, đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá lợi suất giao dịch tài chính. Để khám phá sâu hơn về khái niệm này và tìm hiểu cách lãi suất danh nghĩa được tính toán cũng như tác động đến thị trường tài chính, cùng Stock Insight ngâm cứu nội dung bài viết sau.

Lãi suất danh nghĩa là gì?

Lãi suất danh nghĩa là mức lãi suất mà một khoản vay hoặc một tài khoản tiết kiệm trả hoặc thu trong một khoảng thời gian cụ thể. Điều quan trọng cần nắm vững về lãi suất danh nghĩa là chỉ số này áp dụng trước thuế và trước khi điều chỉnh cho tác động của lạm phát. Trong một số trường hợp, lãi suất này còn được gọi là “lãi suất thực hiện.”

Lãi suất danh nghĩa có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện các quyết định tài chính. Cụ thể là giúp cho người vay hoặc nhà đầu tư hiểu rõ hơn về mức lợi nhuận hay lỗ mà họ có thể nhận được từ việc vay tiền hoặc đầu tư vào một sản phẩm tài chính. Lãi suất này cũng có thể được sử dụng để so sánh giữa các cơ hội đầu tư khác nhau để đưa đến quyết định đầu tư thông minh.

Cách tính lãi suất danh nghĩa

Công thức tính lãi suất danh nghĩa thường khá đơn giản. Để tính lãi suất này, chúng ta cần biết các yếu tố như lãi suất thực, kỳ hạn vay hoặc đầu tư và chu kỳ lãi suất. Công thức chung như sau:

Lãi suất danh nghĩa = (1 + Lãi suất thực)^Chu kỳ lãi suất – 1

Với công thức trên, chúng ta có thể tính được lãi suất danh nghĩa dựa trên các thông số cụ thể. Thông thường, các ngân hàng hoặc tổ chức tài chính sẽ cung cấp công cụ hoặc chương trình để tính toán lãi suất này một cách tự động và chính xác.

Ví dụ về cách tính lãi suất danh nghĩa

Giả sử bạn vay một khoản tiền 10.000.000 VND với lãi suất thực là 10% mỗi năm và kỳ hạn vay là 1 năm. Khi lãi suất được tính hàng tháng, công thức tính lãi suất danh nghĩa sẽ là:

Lãi suất danh nghĩa = (1 + 0.1/12)^(12*1) – 1

Tính toán:

Lãi suất danh nghĩa = (1 + 0.008333)^12 – 1

= (1.008333)^12 – 1

= 1.104715 – 1

= 0.104715

Lãi suất danh nghĩa trong trường hợp này là 10.47%.

3 Yếu tố ảnh hưởng 

Lãi suất danh nghĩa có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng có thể ảnh hưởng:

Lãi suất thực

Lãi suất thực là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến lãi suất danh nghĩa. Nếu lãi suất thực tăng, lãi suất danh nghĩa cũng tăng, và ngược lại. Lãi suất thực thường phản ánh quyền lợi của tổ chức tài chính và có thể thay đổi theo tình hình kinh tế, chính sách tiền tệ.

Kỳ hạn vay hoặc đầu tư

Kỳ hạn vay hoặc đầu tư là thời gian mà người vay hoặc nhà đầu tư cam kết sử dụng số tiền vay hoặc đầu tư cho mục đích nào đó. Kỳ hạn càng dài, lãi suất danh nghĩa thường càng cao, do rủi ro cũng như thời gian liên quan đến việc vay hoặc đầu tư.

Chu kỳ lãi suất

Chu kỳ lãi suất thể hiện thời gian mà lãi suất được tính toán và trả lãi cho người vay hoặc nhà đầu tư. Chu kỳ lãi suất có thể là hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng hoặc hàng năm. Thông thường, lãi suất danh nghĩa sẽ cao hơn nếu chu kỳ lãi suất ngắn hơn, vì khoản tiền vay hoặc đầu tư có thể được sử dụng trước.

Lãi suất danh nghĩa được áp dụng khi nào?

Lãi suất danh nghĩa thường được áp dụng trong các trường hợp liên quan đến khoản vay, khoản đầu tư hoặc các giao dịch tài chính. Dưới đây là một số trường hợp thường áp dụng:

• Khi vay tiền từ ngân hàng hoặc tổ chức tài chính.
• Khi đầu tư vào các sản phẩm tài chính như trái phiếu, chứng khoán hoặc quỹ đầu tư.
• Khi thực hiện giao dịch trái phiếu chính phủ hoặc doanh nghiệp.

Lãi suất này giúp các bên liên quan định giá và đánh giá rủi ro của việc vay hoặc đầu tư và đưa ra quyết định phù hợp với mục tiêu và điều kiện tài chính của mình.

Phân biệt lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực

Lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực là hai khái niệm liên quan đến lợi suất trong tài chính và kinh tế. Tuy nhiên, chúng có những điểm khác biệt quan trọng.

Lãi suất danh nghĩa

• Là lãi suất được tính dựa trên lãi suất thực, kỳ hạn và chu kỳ lãi suất.
• Biểu thị mức độ sinh lợi theo tỷ lệ phần trăm.
• Thường được sử dụng để đánh giá và so sánh các cơ hội đầu tư, vay tiền.
• Lãi suất danh nghĩa có thể thay đổi theo thời gian và tình hình kinh tế.

Lãi suất thực

• Là lãi suất gốc mà ngân hàng hoặc tổ chức tài chính công bố và áp dụng.
• Biểu thị lợi suất mà người vay hoặc nhà đầu tư sẽ nhận được trực tiếp.
• Lãi suất thực cũng có thể thay đổi theo thời gian, tình hình kinh tế và chính sách tiền tệ.
• Là yếu tố quan trọng trong việc định giá các sản phẩm tài chính và quyết định vay hoặc đầu tư.

Kết luận

Trên đây là một số thông tin cơ bản về lãi suất danh nghĩa và sự khác biệt giữa lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực. Lãi suất danh nghĩa đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá lợi suất và rủi ro trong các quyết định tài chính. Hiểu rõ về lãi suất danh nghĩa giúp nhà đầu tư định giá trị thực của khoản vay, so sánh các cơ hội khác nhau trên thị trường tài chính.

Mở tài khoản online chứng khoán HSC ngay hôm nay để bắt đầu hành trình đầu tư cùng nhiều kiến thức được cập nhật tại HSCEdu. Đừng quên thường xuyên cập nhật  tin tức thị trường chứng khoán mới nhất trên Stock Insight bạn nhé!