Dealer là gì? Tìm hiểu thuật ngữ Dealer trong chứng khoán

Thị trường chứng khoán, sự biến động không ngừng của giá cả luôn thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư. Để hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của thị trường này, không thể không nhắc đến một nhân tố quan trọng: Dealer. Vậy Dealer là gì và vai trò của trong thị trường chứng khoán này của Dealer là gì? Cùng Stock Insight tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Dealer là gì?

Định nghĩa

Dealer, hay còn gọi là người kinh doanh chứng khoán, là những cá nhân hoặc tổ chức mua và bán chứng khoán cho chính tài khoản của mình với mục tiêu kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giá. Khác với Broker (người môi giới) chỉ thực hiện giao dịch theo yêu cầu của khách hàng, Dealer chủ động tạo ra thị trường bằng cách luôn sẵn sàng mua hoặc bán chứng khoán.

Giả sử bạn muốn mua 100 cổ phiếu của công ty VNM (Vinamilk). Thay vì phải tìm kiếm từng người đang bán cổ phiếu VNM, bạn có thể liên hệ với một Dealer. Những người này sẽ báo giá cho bạn và nếu bạn đồng ý, giao dịch sẽ được thực hiện ngay lập tức.

Sự khác biệt giữa Broker và Dealer là gì?

• Dealer là những “người chơi” chủ động trên thị trường, họ tự mình mua và bán chứng khoán để kiếm lợi nhuận. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc tạo lập thị trường và cung cấp thanh khoản.
• Broker là những người trung gian, giúp kết nối người mua và người bán. Họ không tự mua bán chứng khoán mà chỉ thực hiện giao dịch theo yêu cầu của khách hàng.

Ví dụ minh họa:

• Dealer: Bạn có thể hình dung họ như một người bán hàng rong, họ luôn sẵn sàng mua và bán hàng hóa với giá của mình. Nếu bạn muốn mua một loại trái cây nào đó, bạn có thể mua trực tiếp từ người bán hàng rong này.
• Broker: Broker giống như một môi giới bất động sản, chứng khoán, họ giúp bạn tìm kiếm người mua hoặc người bán căn nhà hay cổ phiếu mà bạn muốn giao dịch. Broker sẽ nhận hoa hồng sau khi giao dịch thành công.

Các loại Dealer trong chứng khoán

Để có cái nhìn toàn diện về hơn về câu hỏi Dealer là gì, chúng ta có thể phân loại Dealer chi tiết hơn và bổ sung thêm một số thông tin quan trọng như sau:

1. Dealer cá nhân

• Ưu điểm: Linh hoạt, quyết định giao dịch nhanh chóng.
• Nhược điểm: Nguồn vốn hạn chế, thiếu thông tin và công cụ phân tích chuyên sâu.
• Thích hợp cho: Nhà đầu tư nhỏ lẻ có kinh nghiệm và muốn tự mình quản lý tài sản.

2. Dealer tổ chức

• Ngân hàng đầu tư:
  • Tham gia vào các giao dịch lớn, phức tạp như IPO, M&A.
  • Cung cấp dịch vụ tư vấn tài chính cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư lớn.
• Công ty chứng khoán:
  • Thực hiện giao dịch cho khách hàng lẻ và tổ chức.
  • Cung cấp các dịch vụ như môi giới, tư vấn đầu tư, quản lý tài sản.
• Quỹ đầu tư:
  • Quản lý danh mục đầu tư cho các nhà đầu tư, thường có mục tiêu đầu tư dài hạn.
• Các tổ chức tài chính khác:
  • Bao gồm các công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí,… cũng có thể tham gia vào hoạt động Dealer.

3. Dealer chuyên nghiệp

• Dealer thị trường:
  • Tạo lập thị trường cho một loại chứng khoán cụ thể.
  • Luôn đưa ra giá mua và giá bán để đảm bảo thanh khoản.
• Dealer phái sinh:
  • Chuyên giao dịch các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai, quyền chọn.
• Market maker điện tử:
  • Sử dụng các thuật toán và phần mềm để tự động hóa quá trình giao dịch.

Trong thị trường chứng khoán vai trò của Dealer là gì?

Tạo lập thị trường: Dealer đóng vai trò như những nhà tạo lập thị trường, luôn đưa ra giá mua và giá bán cho một loại chứng khoán cụ thể. Nhờ đó, nhà đầu tư luôn có thể giao dịch một cách nhanh chóng và thuận tiện.

Cung cấp thanh khoản: Bằng cách mua và bán chứng khoán liên tục, Dealer giúp tăng cường tính thanh khoản của thị trường, đảm bảo rằng nhà đầu tư có thể dễ dàng chuyển đổi tài sản thành tiền mặt khi cần thiết.

Kiểm soát giá: Mặc dù không thể thao túng thị trường, nhưng với khối lượng giao dịch lớn, họ có thể tác động đến giá cả của một loại chứng khoán nhất định.

Hỗ trợ hoạt động giao dịch: Dealer cung cấp các dịch vụ hỗ trợ như tư vấn đầu tư, phân tích thị trường, giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đúng đắn.

Cách hoạt động trong thị trường chứng khoán của Dealer là gì?

Để hiểu rõ hơn về Dealer là gì và cách Dealer hoạt động, chúng ta hãy đi sâu vào từng hoạt động này và khám phá thêm một số khía cạnh khác:

Mua và bán chứng khoán để kiếm lợi nhuận từ chênh lệch giá

Đặt giá mua và bán: Dealer liên tục đưa ra hai mức giá cho một loại chứng khoán: Giá mua (bid price) và giá bán (ask price). Giá bán luôn cao hơn giá mua một khoảng chênh lệch nhỏ, gọi là spread.

Kiếm lợi nhuận từ spread: Khi một nhà đầu tư muốn mua chứng khoán, họ sẽ mua với giá ask của Dealer. Ngược lại, khi muốn bán, họ sẽ bán với giá bid. Sự chênh lệch giữa giá mua và giá bán chính là nguồn lợi nhuận của Dealer.

Quản lý danh mục: Dealer phải liên tục theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư của mình để tận dụng các cơ hội sinh lời và hạn chế rủi ro.

Tạo lập thị trường (Market-making)

Đảm bảo thanh khoản: Dealer cung cấp thanh khoản cho thị trường bằng cách luôn sẵn sàng mua hoặc bán chứng khoán. Điều này giúp nhà đầu tư có thể giao dịch một cách nhanh chóng và thuận tiện, ngay cả khi thị trường đang ít biến động.

Ổn định giá: Dealer có thể giúp ổn định giá cả thị trường bằng cách mua vào khi giá giảm quá mạnh và bán ra khi giá tăng quá nhanh.

Kích thích giao dịch: Bằng cách đưa ra các mức giá hấp dẫn, Dealer khuyến khích nhà đầu tư tham gia giao dịch, giúp thị trường trở nên sôi động hơn.

Quản lý rủi ro

Rủi ro thị trường: Dealer phải đối mặt với rủi ro do biến động giá cả của chứng khoán. Để quản lý rủi ro này, Dealer sử dụng các công cụ như hợp đồng tương lai, quyền chọn và các chiến lược phòng ngừa rủi ro khác.

Rủi ro thanh khoản: Rủi ro này xảy ra khi Dealer không thể bán được chứng khoán mà mình đang nắm giữ với giá mong muốn. Để giảm thiểu rủi ro này, Dealer cần đa dạng hóa danh mục đầu tư và thường xuyên theo dõi tình hình thị trường.

Rủi ro tín dụng: Nếu giao dịch với các đối tác không uy tín, Dealer có thể đối mặt với rủi ro tín dụng, tức là đối tác không thanh toán đúng hạn.

Lợi ích và rủi ro của Dealer là gì?

Để thực hiện các giao dịch, Dealer sử dụng các công cụ phân tích kỹ thuật và cơ bản để dự đoán xu hướng của thị trường. Họ cũng sử dụng các hệ thống giao dịch điện tử hiện đại để thực hiện các lệnh mua bán một cách nhanh chóng và chính xác.

Lợi ích và rủi ro của Dealer là gì?

• Lợi ích:
  • Thu nhập cao: Dealer có thể kiếm được lợi nhuận lớn từ sự chênh lệch giá.
  • Độc lập: Dealer có quyền tự quyết trong các giao dịch của mình.
  • Kiến thức chuyên môn: Qua quá trình làm việc, Dealer sẽ tích lũy được nhiều kiến thức về thị trường chứng khoán.
• Rủi ro:
  • Biến động giá: Giá chứng khoán luôn biến động, do đó Dealer có thể đối mặt với rủi ro thua lỗ.
  • Thanh khoản: Nếu thị trường ít thanh khoản, Dealer có thể khó thoát khỏi một vị thế thua lỗ.
  • Cạnh tranh: Thị trường chứng khoán rất cạnh tranh, đòi hỏi Dealer phải luôn cập nhật thông tin và có những quyết định nhanh chóng.

Vai trò của Dealer trong thị trường chứng khoán Việt Nam

Tại Việt Nam, hoạt động của Dealer đã phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, đặc biệt là tại các công ty chứng khoán lớn, các tổ chức tài chính.

• Các công ty chứng khoán: Đây là những đơn vị hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực chứng khoán, có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và hệ thống giao dịch hiện đại.
• Các ngân hàng thương mại: Nhiều ngân hàng thương mại lớn đã mở rộng hoạt động sang lĩnh vực chứng khoán và trở thành những Dealer quan trọng trên thị trường.
• Các quỹ đầu tư: Các quỹ đầu tư trong và ngoài nước cũng tham gia vào hoạt động Dealer, đặc biệt là đối với các loại chứng khoán có vốn hóa lớn.

Hoạt động của Dealer tại Việt Nam được quy định chặt chẽ bởi pháp luật nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng và ổn định của thị trường chứng khoán. Dưới đây là những quy định chính và cơ quan quản lý có liên quan:

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN): Là cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý nhà nước về hoạt động thị trường chứng khoán, bao gồm cả việc cấp phép, giám sát và xử lý vi phạm đối với các tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực chứng khoán, trong đó có Dealer.

Luật Chứng khoán: Đây là văn bản pháp luật cơ bản quy định về hoạt động của thị trường chứng khoán, trong đó có các quy định về điều kiện thành lập, hoạt động, nghĩa vụ và trách nhiệm của Dealer.

Các nghị định, thông tư hướng dẫn: Các văn bản dưới luật này quy định chi tiết hơn về các vấn đề như Điều kiện cấp phép, Hoạt động giao dịch, Quản lý tài sản khách hàng, Giám sát,.. Ngoài ra, còn có các quy định khác của Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính liên quan đến hoạt động của Dealer, đặc biệt là các quy định về vốn, thanh toán và quản lý rủi ro.

Kết luận

Vai trò của Dealer là gì? Dealer đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và phát triển của thị trường chứng khoán. Nhờ có họ, nhà đầu tư mới có thể tham gia vào thị trường một cách dễ dàng và thuận tiện. Tuy nhiên, để hoạt động hiệu quả, Dealer cần phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng, kinh nghiệm dày dặn và khả năng quản lý rủi ro tốt.

Với sự phát triển của công nghệ, hoạt động của Dealer sẽ ngày càng được tự động hóa. Trí tuệ nhân tạo và các thuật toán giao dịch sẽ giúp Dealer đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác hơn. Bên cạnh đó, sự ra đời của các sàn giao dịch điện tử, sàn giao dịch chứng khoán online cũng tạo ra nhiều cơ hội mới.

Với bài viết trên, hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ khái niệm Dealer là gì cũng như cách hoạt động trong thị trường chứng khoán. Quý nhà đầu tư có thể bắt đầu hành trình tìm hiểu, khám phá và học cách đầu tư tại HscEdu. Ngoài ra, để biết thêm nhiều thông tin cũng như tin tức từ thị trường chứng khoán hay các kiến thức về chiến thuật đầu tư chứng khoán, các bạn có thể theo dõi thêm tại Stock Insight nhé!

Thiện Vũ
Account Manager