Cách quản lý rủi ro trong đầu tư chứng quyền (Phần 3)

Ở thị trường chứng khoán Việt Nam, chứng quyền sau vài năm được đưa vào giao dịch chính thức đã nhận được sự quan tâm lớn của nhà đầu tư bởi tỷ suất sinh lời ấn tượng. Để tạo được lợi nhuận lớn với chứng quyền có đơn giản không? Bài viết sau sẽ giới thiệu tới các bạn những chiến lược và phương pháp hiệu quả để quản lý rủi ro khi đầu tư vào nó. 

Hiểu rõ về rủi ro trong đầu tư chứng quyền

Định nghĩa và khái niệm

Theo chia sẻ của nhiều nhà đầu tư, chứng quyền khá dễ tiếp cận vì có cách giao dịch giống như cổ phiếu cơ sở. Tuy nhiên, để tạo được lợi nhuận lớn với chứng quyền thì không phải dễ. Với loại sản phẩm này thì yêu cầu nhà đầu tư phải có thêm nhiều kiến thức hơn và các phân tích phức tạp hơn.

Để mua bán hiệu quả, nhà đầu tư cần quan tâm ít nhất đến 4 yếu tố gồm biến động giá cổ phiếu cơ sở, số ngày đến hạn, định giá của chứng quyền và mức độ đòn bẩy. Như vậy, trong quá trình ra quyết định đầu tư tồn tại rất nhiều những biến số hơn hẳn việc đầu tư vào cổ phiếu.

Chứng quyền là một sản phẩm phái sinh mang nặng tính đầu cơ, do đó nhà đầu tư cần xác định được những rủi ro có thể xảy ra để có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về phương pháp đầu tư và chiến lược quản lý dòng vốn hiệu quả.

>> Xem thêm: Chứng quyền là gì? Góc nhìn toàn cảnh khi đầu tư

Rủi ro khi đầu tư

 Rủi ro thứ 1: Gia tăng mức độ thua lỗ do tác động ngược của đòn bẩy tài chính: Chi phí vốn mua chứng quyền thấp hơn nhiều so với mua chứng khoán cơ sở khiến cho mức sinh lời mà sản phẩm phái sinh này mang lại cho nhà đầu tư được gia tăng rất mạnh nếu như diễn biến thị trường đúng với kỳ vọng ban đầu. Ngược lại, trong trường hợp thua lỗ có thể mất toàn bộ số vốn ban đầu mua.

Rủi ro thứ 2: Rủi ro biến động giá: Giống như chứng khoán cơ sở, giá chứng quyền cũng chịu sự ảnh hưởng của thị trường chung, từ biến động của giá cổ phiếu làm tài sản đảm bảo. Cộng thêm biên độ dao động trong ngày quá lớn, trần sàn có thể lên tới 100-200% nên giá có thể tăng/giảm rất mạnh trong phiên.

 Rủi ro thứ 3: Rủi ro thanh khoản: Cũng giống như cổ phiếu phổ thông, yếu tố cung cầu của thị trường sẽ quyết định giá của chứng quyền.

 Rủi ro thứ 4: Vòng đời giới hạn: Khác với chứng khoán cơ sở, sản phẩm phái sinh này có vòng đời hữu hạn. Sau ngày đáo hạn, chứng quyền sẽ không còn được niêm yết và không còn giá trị nữa. Điều này sẽ tạo áp lực cho nhà đầu tư nếu đang nắm giữ chứng quyền sắp đáo hạn mà xu hướng thị trường đang giảm.

 Rủi ro thứ 5: Tổ chức phát hành mất khả năng chi trả: Tổ chức phát hành có nghĩa vụ bắt buộc thanh toán phần lãi chênh lệch cho nhà đầu tư tại thời điểm đáo hạn. Do đó, nhà đầu tư chịu rủi ro không nhận được phần thanh toán này nếu tổ chức phát hành mất khả năng chi trả.

Các yếu tố ảnh hưởng đến rủi ro khi đầu tư chứng quyền

Do tính đòn bẩy cao (số vốn ban đầu để mua quyền là tương đối nhỏ so với số vốn mua chứng khoán cơ sở) nên chứng quyền mang nặng tính đầu cơ. Ở phần trên bài viết đã giới thiệu những rủi ro trong đầu tư vào chúng, phần tiếp theo bài viết sẽ giới thiệu các yếu tố ảnh hưởng đến rủi ro của loại sản phẩm phái sinh này.

Xu hướng thị trường chung: Thị trường tăng hay giảm, biến động theo hướng tích cực hay không tích cực sẽ tác động đến biến động của chứng quyền. Những thông tin về lãi suất, tỷ giá, chỉ số lạm phát, tốc độ phát triển của nền kinh tế…đều sẽ tác động đến xu hướng hướng của thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư chỉ nên tham gia mua vào khi xác định thị trường đang bước vào xu hướng tăng. Vì khi đó giá cổ phiếu cơ sở mới có cơ hội tăng mạnh kéo theo giá chứng quyền cũng dễ tăng theo.

Thời gian đáo hạn: Vòng đời càng dài thì giá trị của chứng quyền càng cao. Do đó, nhà đầu tư chỉ nên mua vào những sản phẩm có vòng đời không quá ngắn, khi sắp đến ngày đáo hạn thì không nên tham gia mua bán nữa vì có thể sẽ đối diện khả năng thua lỗ hoặc mất hết vốn đầu tư.

Biến động giá của chứng khoán cơ sở: Chứng khoán cơ sở là tài sản mà giá chứng quyền sẽ phụ thuộc vào đó. Sự biến động của giá chứng khoán cơ sở càng cao thì khả năng tạo ra lợi nhuận càng lớn. Đa số nhà đầu tư thường ưa thích các sản phẩm mà có tài sản đảm bảo là những cổ phiếu có yếu tố cơ bản tương đối tốt, có những sự kiện tạo được cú huých với kỳ vọng của thị trường thì sẽ càng hấp dẫn.

Các phương pháp quản lý rủi ro

Các phương pháp quản lý rủi ro để đầu tư chứng quyền hiệu quả

Đa dạng hóa danh mục đầu tư

Đa dạng hoá danh mục là chiến lược phân bổ nguồn vốn đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau như cổ phiếu, trái phiếu, chứng quyền, hợp đồng tương lai, bất động sản…nhằm giảm tối đa rủi ro và đạt được mức sinh lời cao nhất. Nếu có biến động xảy ra với một trong những sản phẩm mà bạn đang đầu tư thì mức thiệt hại cũng chiếm một tỷ lệ nhất định vì danh mục vẫn còn những sản phẩm khác tăng trưởng để bù đắp lại một phần rủi ro.

Nhà đầu tư cần thiết phải phân bổ nguồn vốn vào nhiều loại chứng quyền có thời gian đáo hạn khác nhau. Việc này giúp bạn giảm thiểu được rủi ro khi mà xu hướng thị trường chung đang bất lợi mà chứng quyền lại đến ngày thực hiện.

>>> Quản lý Danh mục Chứng quyền dễ dàng tại HSC ONE

Sử dụng công cụ phân tích kỹ thuật

Tăng cường sử dụng các công cụ kỹ thuật để dự đoán xu hướng thị trường, dự đoán xu hướng của giá cổ phiếu cũng là một trong những cách quản lý rủi ro hiệu quả. Nhà đầu tư có thể sử dụng kết hợp nhiều chỉ báo để cho ra kết quả tương đối nhất.

Có thể sử dụng Bollinger Bands trong xu hướng thị trường ít biến động hoặc đi ngang để xác định vùng giá nên mua nên bán một cách hợp lý. Lúc này nếu thấy đường giá bám vào biên dưới của dải Bollinger thì nhà đầu tư có thể xem xét mua vào, khi đường giá bám vào biên trên của dải thì có thể xem xét bán ra.

Sử dụng RSI là chỉ báo động lượng để xác định xu hướng tiếp diễn của thị trường. Chỉ báo MACD cũng rất hữu ích trong việc xác định xu hướng. Quan sát điểm giao cắt của 2 đường MA ngắn và dài hạn cắt nhau như thế nào để đưa ra quyết định mua bán phù hợp nhất.

Xác định mức dừng lỗ (Stop-loss)

Mức dừng lỗ là một trong những phương pháp quản lý rủi ro hiệu quả nhất mà nhà đầu tư nên sử dụng. Mức dừng lỗ sẽ giúp nhà đầu tư dự đoán được mức thua lỗ tiềm năng và cân nhắc xem mình có thể chịu đựng được khoản lỗ tối đa là bao nhiêu đối với quyết định đầu tư này.

Nếu so với số vốn để mua cổ phiếu cơ sở thì rõ ràng số vốn để mua chứng quyền nhỏ hơn rất nhiều. Bạn sẽ gặp bất lợi nếu ngày đáo hạn đang đến gần mà giá cổ phiếu cơ sở giảm mạnh, nhà đầu tư sẽ đối diện khả năng mất trắng số vốn mua chứng quyền ban đầu (thua lỗ 100%). Kết quả sẽ như thế nào nếu bạn có đặt một mức Stop-loss, ví dụ 7%, thì bạn sẽ giới hạn khoản lỗ cho lần đầu tư này tối đa là 7%, qua đó giúp bạn bảo vệ được dòng vốn đầu tư và có cơ hội sinh lời ở những lần đầu tư sau đó.

>> Xem thêm: Stop Loss là gì? Vì sao nên dùng lệnh này?

Định kỳ đánh giá lại chiến lược

Thiết lập phương pháp quản lý rủi ro là một trong những bước quan trọng giúp nhà đầu tư bảo vệ nguồn vốn đầu tư, giảm thiểu rủi ro và gia tăng lợi nhuận. Tuy nhiên thị trường luôn biến động không ngừng, do đó nhà đầu tư cần phải đánh giá lại chiến lược quản lý rủi ro một cách định kỳ. Xem xét một cách khách quan về các chiến lược đang áp dụng có còn phát huy tốt hiệu quả ở giai đoạn tới hay không.

Nhà đầu tư cần thiết phải đánh giá lại chiến lược quản lý rủi ro của mình. Xem xét nguồn vốn phân bổ cho chứng quyền hợp lý hay chưa, quá nhiều hay quá ít? Thời gian đáo hạn vừa mua như vậy là có quá ngắn hay không? Giá mua chứng quyền có quá cao hay không? Lựa chọn có hợp lý hay chưa? Tỷ lệ quy đổi như vậy là có lợi cho người mua hay không?

Công cụ hỗ trợ quản lý rủi ro

Người bảo vệ bạn tốt nhất trên thị trường chứng khoán là chính bạn. Do đó, bạn phải không ngừng nâng cao khả năng tự học và liên tục cập nhật kiến thức mới, đặc biệt chứng quyền là sản phẩm mới ra đời không lâu nên không tránh khỏi những bỡ ngỡ.

Nhà đầu tư có thể sử dụng những phần mềm và ứng dụng phân tích tài chính để giúp theo dõi và phân tích rủi ro chứng quyền, giúp nhà đầu tư có cái nhìn toàn cảnh hơn. Tìm đến các dịch vụ tư vấn tài chính để có được những lời khuyên hữu ích, khoa học từ các chuyên gia để quản lý rủi ro tốt hơn.

Không ngừng đầu tư vào kho tàng tài liệu học và nghiên cứu: sách chứng khoán, trang web tài chính, khóa học online… giúp hoàn thiện kiến thức về quản lý rủi ro trong chứng quyền.

Kết luận

Tóm lại, khi đầu tư vào chứng quyền thì nhà đầu tư có thể gặp những rủi ro tiềm ẩn nào, các yếu tố ảnh hưởng đến rủi ro cũng như các phương pháp hiệu quả để quản lý tốt nhất rủi ro. Sản phẩm phái sinh này mang lại lợi nhuận cao nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, do đó nhà đầu tư nên trang bị kiến thức kỹ càng trước khi thâm nhập bộ môn này.

Quý nhà đầu tư có thể bắt đầu hành trình tìm hiểu, khám phá và học cách đầu tư tại HscEdu. Ngoài ra, để biết thêm nhiều thông tin cũng như tin tức từ thị trường chứng khoán, các bạn có thể theo dõi thêm tại Stock Insight nhé!

Xem thêm các bài viết cùng chuyên mục:

Phần 1: Chứng quyền là gì? Khác gì với chứng khoán cơ sở?
Phần 2: Chứng quyền và chiến lược đầu tư: Làm thế nào để tối ưu lợi nhuận?
Phần 4: Hướng dẫn cách giao dịch chứng quyền cho người mới bắt đầu
Phần 5: Các sai lầm thường gặp khi đầu tư chứng quyền

 Hoàng Thị Ngọc
Account Manager