Top-down là gì? Phân biệt phương pháp top-down và bottom-up

Top-Down là gì? 

Top-Down là một phương pháp đầu tư trong chứng khoán mà nhà đầu tư sẽ bắt đầu với phân tích của thị trường chung, sau đó dần dần tìm kiếm các cơ hội đầu tư ở các ngành, các công ty cụ thể. 

Tại sao phương pháp Top-Down được sử dụng rộng rãi trong đầu tư chứng khoán?

Phương pháp Top-Down đang phổ biến trong đầu tư chứng khoán vì nó mang lại nhiều lợi ích quan trọng.

• Đầu tiên, nó giúp đảm bảo quyết định đầu tư được đưa ra dựa trên sự hiểu biết rõ ràng về tình hình thị trường chứng khoán. Điều này giúp tránh quyết định dựa trên cảm tính, giảm rủi ro.
• Thứ hai, phương pháp Top-Down giúp tìm kiếm các cơ hội đầu tư có tiềm năng tăng trưởng và triển vọng tốt. Điều này đồng nghĩa với việc giảm rủi ro cho các nhà đầu tư.
• Thứ ba, phương pháp này tiết kiệm thời gian và nỗ lực của các nhà đầu tư bằng cách tập trung vào các ngành và công ty có tiềm năng, thay vì phải phân tích từng công ty một.
• Cuối cùng, Top-Down thích hợp cho nhà đầu tư mới bắt đầu, giúp họ hiểu rõ hơn về thị trường và các ngành.

So sánh phương pháp Top-Down với phương pháp đầu tư Bottom-Up

Yếu Tố	Phương pháp Top-Down	Phương pháp Đầu tư Bottom-Up
Xuất phát điểm	Bắt đầu từ Trên Xuống: Phân tích tình hình kinh tế và thị trường chung.	Bắt đầu từ Dưới Lên: Đánh giá từng doanh nghiệp riêng lẻ.
Mục tiêu đầu tư	Các ngành nghề tiềm năng, xu hướng lớn của kinh tế.	Các doanh nghiệp cụ thể có triển vọng tốt nhất.
Rủi ro và tầm nhìn	Rủi ro cao hơn do đánh giá tổng quan, phù hợp với nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn.	Rủi ro thấp hơn, tập trung sâu vào từng doanh nghiệp, phù hợp với nhà đầu tư có tầm nhìn ngắn hạn.
Thích hợp cho	Nhà đầu tư mới, ít kinh nghiệm đọc báo cáo tài chính, tầm nhìn dài hạn.	Nhà đầu tư muốn tìm kiếm cơ hội đầu tư chi tiết, tầm nhìn ngắn hạn.
Ưu điểm	Tập trung vào xu hướng toàn cầu, phù hợp với chiến lược dài hạn.	Nhận diện cơ hội đầu tư chi tiết, đánh giá sâu về từng doanh nghiệp.
Nhược điểm	Rủi ro cao hơn, không tập trung vào từng doanh nghiệp riêng lẻ.	Đòi hỏi nhiều thời gian và sự chuyên sâu đối với từng doanh nghiệp.

⇒Cả hai phương pháp đều có giá trị và nên được xem xét tùy thuộc vào mục tiêu và chiến lược đầu tư cụ thể của nhà đầu tư. Trong khi phương pháp Top-Down phù hợp với những người có tầm nhìn dài hạn và quan tâm đến xu hướng toàn cầu, phương pháp Đầu tư Bottom-Up thích hợp cho những người muốn tìm kiếm cơ hội đầu tư chi tiết và có tầm nhìn ngắn hạn.

Các cách áp dụng Top-Down trong đầu tư chứng khoán

Phân tích xu hướng thị trường chung

Khi áp dụng phương pháp Top-Down trong đầu tư chứng khoán, việc phân tích xu hướng thị trường chung là rất quan trọng. Dưới đây là một số gợi ý để thực hiện phân tích này:

• Theo dõi chỉ số chứng khoán chính như VN-Index, S&P 500, Dow Jones, hoặc Nikkei để đánh giá xu hướng thị trường chung.
• Phân tích khối lượng giao dịch để hiểu rõ sức mạnh của xu hướng thị trường. Sự tăng đột biến trong khối lượng giao dịch có thể gợi ý về xu hướng giá mới.
• Đánh giá rủi ro chính trị địa phương và quốc tế, bao gồm cả tình hình chính trị và tình hình kinh tế của các quốc gia liên quan.
• Xem xét giá trị tài sản và tương lai tăng trưởng kinh tế của quốc gia để đánh giá tiềm năng lợi nhuận của các cổ phiếu.

Phân tích ngành và các yếu tố tác động lên ngành

Phân tích ngành là bước quan trọng giúp nhà đầu tư chọn cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng và sinh lợi cao.

1. Phân tích xu hướng ngành: Đánh giá khả năng tăng trưởng của các doanh nghiệp trong ngành đang phát triển.
2. Quy mô thị trường: Lựa chọn ngành có kích thước thị trường lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và thu hút đầu tư.
3. Cạnh tranh: Đánh giá tình hình cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong ngành, ảnh hưởng đến tiềm năng tăng trưởng và lợi nhuận.
4. Yếu tố ảnh hưởng: Phân tích các yếu tố kinh tế, chính trị, xã hội, công nghệ, và khách hàng, đánh giá tác động của chúng lên ngành và doanh nghiệp trong ngành.

Phân tích doanh nghiệp và các yếu tố tác động lên doanh nghiệp

Khi nghiên cứu về doanh nghiệp trước khi quyết định đầu tư chứng khoán, cần lưu ý các điểm sau:

1. Tình hình tài chính tổng quát của doanh nghiệp, bao gồm doanh thu, lợi nhuận, tài sản, và nợ phải trả, giúp đánh giá khả năng tài chính và tiềm năng lợi nhuận trong tương lai.
2. Nắm rõ về sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp để đánh giá cạnh tranh và tiềm năng tăng trưởng trên thị trường.
3. Đánh giá khả năng lãnh đạo và quản trị của ban lãnh đạo, bao gồm chiến lược, kế hoạch tài chính và nhân sự.
4. Xem xét kết quả kinh doanh trong quá khứ để đánh giá tính ổn định và tiềm năng tăng trưởng, cùng với định giá cổ phiếu của doanh nghiệp.

Đưa ra quyết định đầu tư và quản lý danh mục đầu tư

Sau khi phân tích thị trường, xu hướng ngành và tình hình doanh nghiệp, việc đưa ra quyết định đầu tư và quản lý danh mục đầu tư đòi hỏi các bước sau:

1. Xác định mục tiêu đầu tư, bao gồm mức độ rủi ro và lợi nhuận mong muốn.
2. Nắm vững các cơ hội đầu tư, đánh giá các yếu tố tài chính, sản phẩm/dịch vụ, quản trị và thị trường của doanh nghiệp.
3. Đánh giá lại danh mục đầu tư thường xuyên để đảm bảo phù hợp với mục tiêu đầu tư và tình hình kinh tế.
4. Quản lý rủi ro bằng cách phân bổ danh mục đầu tư đa dạng và đầu tư vào các cổ phiếu có tốc độ tăng trưởng ổn định và nền tảng tài chính mạnh mẽ.
5. Thay đổi danh mục đầu tư theo tình hình thị trường, bao gồm sự biến đổi của lãi suất, giá cổ phiếu, và tình hình chính trị.
6. Theo dõi kết quả đầu tư thường xuyên và điều chỉnh lại danh mục đầu tư nếu cần, để đảm bảo phù hợp với mục tiêu đầu tư và tình hình kinh tế.

Cách sử dụng Top-down để lựa chọn cổ phiếu

Phân tích kỹ thuật chỉ số chung

Có 3 chỉ số chính mà nhà đầu tư thường sử dụng là VN-Index, VN30-Index và HNX-Index. Phân tích này được coi là bước cổ điển nhưng có phần quan trọng nhất. Nếu chỉ số chung cho tín hiệu tích cực và tiềm năng tăng trưởng, đây là lúc thích hợp để tham gia thị trường và tiến hành bước tiếp theo. Ngược lại, nếu dự báo thị trường tiêu cực, thì không nên tham gia mua và không nên tiến hành các bước tiếp theo.

Ví dụ: trong năm 2021, VN-Index có một đợt điều chỉnh mạnh vào tháng 5 sau đó tăng trở lại và vượt qua mức cao trước đó trong tháng 7, cho thấy sự khởi sắc của thị trường. Trong thời gian này, khối lượng giao dịch giảm đồng thời với việc giá tiếp tục tăng, biểu thị sự ổn định và sự quan tâm của các nhà đầu tư.

Phân tích kỹ thuật sự luân chuyển của dòng tiền ở các nhóm ngành

Ví dụ: Nhìn vào bảng thống kê tình trạng của các nhóm ngành thì chúng ta có thể liệt kê một vài nhóm ngành dẫn dắt thị trường ở thời điểm tháng 5/2018 như: Thực phẩm & đồ uống, Tài nguyên cơ bản, Bán lẻ, Công nghệ thông tin. Do đó, đây sẽ là nhóm ngành mà chúng ta ưu tiên lựa chọn để đầu tư.

Tìm ra cổ phiếu mạnh nhất trong nhóm ngành dẫn dắt

Trong ngành thực phẩm đồ uống thì có 2 cổ phiếu nổi bật là KDC và VNM với số điểm đà tăng và tích lũy rất cao so với mặt bằng chung của nhóm ngành và cả thị trường.

• Trong ngành tài nguyên cơ bản thì HPG, HSG và NKG là 3 cổ phiếu nổi bật nhất.
• Nhóm bán lẻ thì có MWG. Còn công nghệ thông tin thì có FPT đáng chú ý.

Qua bước này, chúng ta chỉ còn lại 7 cổ phiếu tiềm năng nhất. Việc còn lại của chúng ta là quan sát đồ thị để tìm điểm vào thích hợp cho các cổ phiếu này.

Phân tích triển vọng giá của cổ phiếu

Qua quá trình tầm soát 7 cổ phiếu này thì có vẻ NKG là cổ phiếu được đánh giá tích cực nhất về yếu tố vận động của giá và dòng tiền.

Giá hình thành Uptrend trong dài hạn với dòng tiền mua lên rất mạnh.

Trong trung hạn, giá hình thành mặt bằng tích lũy đi ngang trong một biên độ hẹp quanh vùng giá 20-25. Bất chấp những rung lắc của chỉ số chung thì NKG vẫn giữ được nền giá rất vững chắc.

Trong ngắn hạn, giá có nhịp mua gom lên từ khu vực hỗ trợ và giá cũng đã vượt qua ngưỡng trung bình 50 phiên gần nhất. Đó là dấu hiệu cho thấy sức mạnh giá tích cực của NKG.

Sau đó, giá bứt khỏi khu vực giá tích lũy tại mức giá 25. Và chỉ trong vòng 3 tháng giá đã chạm mức 34, tương ứng với mức sinh lời 36%.

Mỗi bước trong phương pháp Top-down đều quan trọng và chuỗi đầu tư này mang tính hệ thống, có sự liên hệ chặt chẽ với nhau. Bước trước mang tính định hướng hành động cho bước sau và mỗi bước đều cần một quá trình nghiên cứu bài bản và tỉ mỉ. Khi đó, thành quả nhà đầu tư đạt được là không hề nhỏ khi thị trường mở ra nhịp tăng mới.

Lời kết

“Khi bạn đang tìm kiếm cơ hội đầu tư, hãy luôn bắt đầu từ phân tích thị trường toàn cầu và sau đó hãy đi sâu vào từng lĩnh vực cụ thể. Điều này giúp bạn tìm ra cơ hội tốt nhất trong bối cảnh lớn.” – Peter Lynch

Hy vọng thông qua bài viết này, nhà đầu tư đã có được những kiến thức cơ bản về phương pháp đầu tư Top-down trong chứng khoán. Để bắt đầu hành trình đầu tư, nhà đầu tư tiến hành mở tài khoản chứng khoán online chỉ với 3 phút tại HSC. Đừng quên cập nhật những thông tin mới nhất về thị trường chứng khoán hôm nay tại Stock Insight nhé!