ROCE là gì? Những điều cần lưu ý khi xem xét chỉ số này

ROCE (Return on Capital Employed) – một chỉ số tài chính quan trọng được sử dụng để đánh giá hiệu suất tài chính của các công ty. Một công cụ quan trọng cho nhà đầu tư và quản lý doanh nghiệp để đo lường khả năng của một công ty tạo ra lợi nhuận từ vốn đầu tư của họ. Chúng ta sẽ tìm hiểu về cách tính ROCE, ý nghĩa của nó, và cách sử dụng nó để đánh giá hiệu suất tài chính của một doanh nghiệp.

ROCE là gì?

ROCE (Return on Capital Employed) là một chỉ số tài chính được sử dụng để đánh giá mức độ sinh lời và hiệu quả vốn đầu tư của một công ty. Chỉ số này giúp hiểu được mức độ công ty tạo ra lợi nhuận từ vốn sử dụng. ROCE cũng có thể được gọi là tỉ lệ sinh lời từ vốn sử dụng.

Chỉ số ROCE rất hữu ích trong quá trình phân tích và so sánh hiệu suất tài chính của các công ty trong cùng một ngành hoặc cả các ngành khác nhau. Mức tỷ lệ ROCE càng cao, công ty càng sinh lời tốt hơn. Do đó, ROCE được coi là một trong những chỉ số quan trọng khi phân tích hiệu suất tài chính của một công ty.

Công thức tính 

ROCE được tính bằng công thức sau: 

ROCE = Lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT) / Vốn sử dụng

Trong đó:

• EBIT là tổng thu nhập trước thuế và lãi vay của công ty
• Vốn sử dụng là tổng tài sản trừ các khoản nợ ngắn hạn của công ty

Có nhiều công ty có thể tính ROCE dựa trên vốn sử dụng trung bình trong thời gian phân tích. Vốn sử dụng trung bình được tính bằng cách lấy trung bình của vốn sử dụng ở thời điểm khởi đầu và kết thúc của khoảng thời gian được phân tích.

Giả sử bạn quan tâm đến công ty ABC, chuyên sản xuất và bán lẻ đồ điện tử. Bạn muốn tính ROCE của công ty này để đánh giá khả năng của họ trong việc tạo ra lợi nhuận từ vốn sử dụng của họ.

Thông tin tài chính cho công ty ABC:

• Lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT): 500.000 đô la.
• Tổng tài sản của công ty: 2.000.000 đô la.
• Các khoản nợ ngắn hạn của công ty: 200.000 đô la.

Bây giờ, bạn sẽ tính ROCE bằng cách sử dụng công thức:

ROCE = EBIT / (Tổng tài sản – Các khoản nợ ngắn hạn)

           = 500.000 đô la / (2.000.000 đô la – 200.000 đô la)

           = 500.000 đô la / 1.800.000 đô la

           ≈ 0,2778 (hoặc 27,78%)

Vậy ROCE của công ty ABC trong ví dụ này là khoảng 27,78%. Điều này có nghĩa là công ty này đã tạo ra lợi nhuận trước thuế và lãi vay tương đối lớn so với vốn sử dụng của họ. ROCE cao hơn thường cho thấy khả năng hiệu quả trong việc sử dụng vốn và quản lý hoạt động kinh doanh.

Ý nghĩa 

ROCE cung cấp một cái nhìn toàn diện về hiệu suất tổng thể của một công ty bằng cách xem xét cả lợi nhuận và hiệu suất vốn. Nó giúp đánh giá khả năng công ty phân bổ vốn một cách hiệu quả và khả năng tạo ra lợi nhuận từ vốn đầu tư.

ROCE cho phép so sánh ý nghĩa giữa các công ty hoạt động trong các ngành công nghiệp khác nhau và làm nổi bật khả năng của một công ty tạo ra lợi nhuận từ vốn sử dụng. ROCE luôn luôn cao cho thấy công ty đang tạo ra lợi nhuận hấp dẫn, điều này có thể truyền đạt niềm tin cho các nhà đầu tư và thu hút vốn đầu tư hơn.

ROCE cũng là một công cụ quản lý hữu ích để đánh giá hiệu suất của các đơn vị kinh doanh hoặc dự án khác nhau trong một công ty. Nó giúp xác định các lĩnh vực nơi vốn có thể được sử dụng không hiệu quả và thúc đẩy quyết định tốt hơn về phân bổ và chiến lược đầu tư.

Ngoài ra, ROCE cung cấp một cái nhìn dài hạn về lợi nhuận và hiệu suất của một công ty. Nó đánh giá lợi nhuận được tạo ra trong một khoảng thời gian kéo dài và liên quan đến vốn sử dụng.

ROCE có thể giúp định rõ xu hướng của công ty về lợi nhuận trong nhiều năm và là một chỉ số quan trọng để nhà đầu tư quan tâm. Nhà đầu tư thường ưa thích các công ty có ROCE ổn định và tăng theo thời gian hơn là các công ty có ROCE biến động hoặc giảm dần.

Sử dụng ROCE trong quản lý tài chính và đầu tư

ROCE cũng có vai trò quan trọng trong việc đánh giá hiệu suất của các đơn vị kinh doanh hoặc dự án khác nhau trong một công ty. Nó giúp xác định các lĩnh vực mà vốn có thể sử dụng không hiệu quả và đưa ra quyết định tốt hơn về phân bổ nguồn lực và chiến lược đầu tư.

Để cải thiện chỉ số này, công ty cần tiếp cận một cách chiến lược, tập trung vào tăng cường lợi nhuận và hiệu quả vốn sử dụng. Các biện pháp cần thực hiện bao gồm:

Tăng cường hiệu quả hoạt động

Tăng cường hiệu quả hoạt động bằng cách tối ưu hóa các quy trình vận hành, giảm chi phí và tăng năng suất là một cách hiệu quả để cải thiện chỉ số này. Công ty có thể thực hiện việc này bằng cách áp dụng các phương pháp nâng cao hiệu suất như Lean Six Sigma, tự động hóa và cải tiến quy trình.

Phân bổ vốn hiệu quả

Việc phân bổ vốn một cách hiệu quả là một yếu tố quan trọng trong việc cải thiện chỉ số này. Công ty cần đánh giá và ưu tiên các quyết định đầu tư vốn. Các công ty nên tập trung vào các dự án có khả năng sinh lợi cao và phù hợp với các mục tiêu chiến lược của công ty.

Đồng thời, công ty nên tập trung quản lý vốn làm việc đối với hàng tồn kho, phải thu và phải trả. Giảm chi phí hàng tồn kho và rút ngắn thời gian thu nợ liên quan đến các dự án sinh lời nhất.

Tối ưu hóa sử dụng tài sản

Tối ưu hóa việc sử dụng tài sản là một yếu tố quan trọng giúp tạo ra lợi nhuận tối đa. Công ty có thể thực hiện điều này bằng cách tái đàm phán hợp đồng thuê, bán tài sản không sử dụng hoặc không hiệu quả, tìm kiếm các mô hình tài sản chia sẻ. Chỉ số này được cải thiện bằng cách đầu tư ít vốn hơn, tránh chi phí mang về và chi phí đầu tư dài hạn không cần thiết, giúp cải thiện lợi nhuận.

Điều chỉnh giá thành và biên lợi nhuận

Chiến lược tăng trưởng doanh số và doanh thu nên tập trung vào mục tiêu mở rộng thị phần, phát triển sản phẩm sáng tạo và tăng cường mối quan hệ với khách hàng. Đào tạo và phát triển nhân tài, công nghệ và tăng cường quản lý rủi ro cũng cần được đầu tư để giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến chỉ số này.

Phân biệt ROCE và ROE

ROCE và ROE (Return on Equity) là hai chỉ số quan trọng trong việc đánh giá hiệu suất tài chính của một công ty, nhưng có một số điểm khác biệt quan trọng giữa chúng.

ROCE đo lường mức độ sinh lời và hiệu quả vốn đầu tư, bao gồm cả nguồn vốn vay và vốn chủ sở hữu của công ty. Trong khi đó, ROE chỉ tập trung vào lợi nhuận sinh ra từ vốn chủ sở hữu. ROCE cung cấp cái nhìn tổng quan về hiệu suất tài chính của công ty trong khi ROE chỉ tập trung vào tài nguyên vốn chủ sở hữu.

Một điểm khác biệt khác giữa ROCE và ROE là ROCE tính toán lợi nhuận trước khi trừ các khoản lãi vay và thuế, trong khi ROE tính toán lợi nhuận sau khi đã trừ đi khoản lãi vay. Do đó, ROCE thường cho thấy mức độ sinh lời và hiệu quả tổng thể hơn so với ROE.

Một ROCE cao hơn ROE có thể chỉ ra rằng công ty đang sử dụng vốn đầu tư một cách hiệu quả và tạo ra lợi nhuận từ cả vốn vay và vốn chủ sở hữu. Trái lại, nếu ROCE thấp hơn ROE, điều đó có thể cho thấy công ty đang có khả năng tạo ra lợi nhuận tốt từ vốn chủ sở hữu nhưng chưa sử dụng vốn đầu tư một cách hiệu quả.

4 Điều cần lưu ý 

Một số yếu điểm cần lưu ý khi sử dụng ROCE là:

Hiệu quả so sánh giữa các ngành công nghiệp khác nhau

ROCE có thể không thể trực tiếp so sánh được giữa các ngành công nghiệp khác nhau. Tỷ lệ ROCE cũng chủ yếu tập trung vào sinh lợi và hiệu quả vốn, nhưng bỏ qua các yếu tố quan trọng khác của hiệu suất tài chính bao gồm tăng trưởng doanh thu, biên lợi nhuận, tạo lập dòng tiền và ROE. Do đó, khi so sánh chỉ số này giữa các công ty hoạt động trong các ngành công nghiệp khác nhau, cần phải cân nhắc đến những yếu điểm này.

Tập trung chủ yếu vào sinh lợi và hiệu quả vốn

ROCE chủ yếu tập trung vào sinh lợi và hiệu quả vốn, nhưng không xem xét những yếu tố quan trọng khác của hiệu suất tài chính. Do đó, chỉ số này không cung cấp cái nhìn đầy đủ về hiệu suất tài chính của một công ty. Một công ty có thể có ROCE cao nhưng gặp khó khăn trong việc tạo ra doanh thu tăng trưởng và nâng cao biên lợi nhuận.

Không phản ánh thực tế hiện tại

ROCE dựa trên dữ liệu tài chính quá khứ và không phản ánh thực tế hiện tại của công ty. Chỉ số này chỉ là một chỉ số phản ánh thành công của các khoản đầu tư vốn trong quá khứ và có thể không phản ánh được tiềm năng sinh lời trong tương lai hoặc tác động của các khoản đầu tư mới.

Không xem xét cấu trúc vốn

ROCE không xem xét cấu trúc vốn của một công ty, chẳng hạn như vốn vay hoặc vốn chủ sở hữu. Điều này có nghĩa là chỉ số này có thể bị ảnh hưởng bởi việc sử dụng vốn vay hoặc vốn chủ sở hữu trong một công ty. Do đó, cần phải xem xét chỉ số này cùng với các chỉ số khác để có cái nhìn tốt hơn về hiệu suất tài chính của một công ty.

Kết luận

ROCE là một trong số các chỉ số lợi nhuận mà người phân tích và nhà đầu tư có thể sử dụng để đánh giá lợi nhuận của một công ty. Chỉ số này tính toán khả năng của công ty tạo ra lợi nhuận từ vốn mà nó sử dụng. Chỉ số này cung cấp một cái nhìn tổng thể về hiệu suất và hiệu quả vốn của công ty và có thể so sánh giữa các công ty trong cùng một ngành nghề.

ROCE cũng là một công cụ quản lý quan trọng để đánh giá hiệu suất của các đơn vị kinh doanh hoặc dự án khác nhau trong một công ty. Tuy nhiên, người dùng cần hiểu rõ các hạn chế và sử dụng nó cùng với các chỉ số khác để đánh giá toàn diện về hiệu suất và tình hình tài chính của một công ty.

Mở tài khoản online chứng khoán HSC ngay hôm nay để bắt đầu hành trình đầu tư cùng nhiều kiến thức được cập nhật tại HSCEdu. Đừng quên thường xuyên cập nhật  tin tức thị trường chứng khoán mới nhất trên Stock Insight bạn nhé!