Tư duy xác suất: Bí quyết trading của giới đầu tư (Phần 2)

Trong cuộc sống, mỗi khi chúng ta đưa ra quyết định cho một vấn đề đều tồn tại xác suất thành công và thất bại nhất định. Trong công việc kinh doanh, đầu tư thì điều này càng được thể hiện rõ. Bài viết hôm nay Stock Insight sẽ làm nổi bật việc tư duy xác suất trong trading.

Tại sao các trader và nhà đầu tư hàng đầu sử dụng tư duy xác suất?

Trong đầu tư và trading luôn có những xác suất thành công nhất định khi thực hiện giao dịch. Một trader hay nhà đầu tư chuyên nghiệp luôn phải đo lường được xác suất thành công và rủi ro xảy ra trước khi thực hiện giao dịch

Việc đo lường được xác suất thành công của một giao dịch sẽ giúp ích rất lớn cho việc phân bổ danh mục, quản lý tài sản và phòng ngừa rủi ro xảy ra.

Các nguyên tắc cơ bản của tư duy xác suất

Một lỗi sai thông thường các trader mới hay mắc phải là họ luôn chờ đợi một mẫu hình, một setup thật đẹp như trong sách vở hiện ra rõ ràng rồi thực hiện giao dịch máy móc. Việc này sẽ khiến cho các trader mới sẽ gặp thua lỗ mà không có kế hoạch để phòng ngừa rủi ro.

Một mẫu hình kỹ thuật hay một báo cáo kinh tế tài chính đẹp luôn có những xác suất thành công nhất định vì thị trường tài chính luôn tiềm ẩn những rủi ro bất ngờ. Các trader phải luôn đo lường được xác suất thành công để phân bổ danh mục và có những biện pháp phòng ngừa rủi ro.

Ví dụ, nếu một giao dịch có thể đo lường được với xác suất thành công là 60% thì chúng ta có thể phân bổ với 40% tỷ trọng danh mục. Hoặc với xác suất thành công là 50% thì có thể giảm tỷ trọng phân bổ ở mức 25% cho giao dịch.

Hiểu được vấn đề này sẽ giúp cho trader luôn có một vị thế cược tốt trong toàn bộ quá trình đầu tư. Cải thiện đáng kể hiệu suất giao dịch.

Ứng dụng tư duy xác suất trong trading

Đánh giá các cơ hội giao dịch

Đầu tiên phải làm rõ, xác suất trong đầu tư của mỗi người là không giống nhau. Cùng một tín hiệu giao dịch, từng trader sẽ có kỳ vọng xác suất khác nhau. Chính vì điều đó mới tạo nên cuộc chơi thành bại tại thị trường chứng khoán.

Để tính toán xác suất trading, thông thường các nhà giao dịch sẽ thống kê từ những dữ liệu lịch sử giao dịch trong quá khứ để tính toán (phương pháp backtest).

Ví dụ, với một tín hiệu giao dịch theo chỉ báo MACD, chúng ta thống kê được với 100 lệnh thì có 65 lệnh thành công thì xác suất cho tín hiệu đó sẽ là khoảng 65% 

Mức độ chi tiết trong bảng tính xác suất cũng như là độ lớn của dữ liệu tính toán sẽ tạo nên độ chính xác của xác suất trading.

Ngoài việc tính toán xác suất giao dịch, các trader cần phải tính toán về mức lợi nhuận và rủi ro cắt lỗ cho từng tín hiệu, từ đó sẽ biết được cách phân bổ danh mục đầu tư hiệu quả.

Ví dụ, khi bạn giao dịch 100 lệnh với tỷ lệ thắng là 40%. Lợi nhuận mỗi lệnh thắng là 6.5%, rủi ro -2%. Vậy dù bạn có thể lỗ liên tiếp với 6 lệnh nhưng chỉ cần bạn thắng 4 lệnh thì bạn đã có lợi nhuận trong 10 lệnh giao dịch.

Quản lý danh mục đầu tư

Nhiều nhà đầu tư đến với thị trường chứng khoán với tâm lý cờ bạc, “được ăn cả, ngã về không” nên họ luôn có sự hứng thú với những cơ hội mang lại tỷ suất sinh lời khủng trong thời gian ngắn nhưng tiềm ẩn rủi ro lớn.

Ví dụ, Với 100 lệnh giao dịch với tỷ lệ thắng 40%, lợi nhuận đạt được là 300% nhưng rủi ro cắt lỗ là -90%. Vậy trường hợp này dù kịch bản đẹp nhất thắng liên tiếp 4 lệnh nhưng chỉ cần lỗ 3 lệnh thì đã âm vốn trở lại.

Khi có được tư duy về xác suất, nhà đầu tư sẽ biết cách quản lý danh mục đầu tư hiệu quả cho từng vị thế mà mình sở hữu. 

Quản lý danh mục đầu tư theo công thức Kelly  K = (P x B – (1 – P)) / B

Trong đó:

K: Tỷ lệ đặt cược tối ưu

P: Tỷ lệ thắng cuộc

B: Tỷ lệ lãi / lỗ 

Với công thức này bạn có thể xác định được mức tỷ trọng cần phân bổ trong một giao dịch để tối ưu.

Ví dụ, 100 lệnh với tỷ lệ thắng là 60%. Lợi nhuận lệnh thắng là 8%, rủi ro -3%. Vậy áp dụng công thức Kelly ra có thể ra được tỷ trọng vốn cần phân bổ cho từng lệnh

K = (60% x (8% / 3%) – (1 – 60%)) / (8% / 3%) = 45%

=>>> Khám phá Công cụ Quản lý danh mục ưu việt trên ứng dụng HSC ONE

Bí quyết từ các trader thành công để hạn chế các sai lầm khi áp dụng tư duy xác suất

Sai lầm cơ bản nhất của tư duy xác suất chính là sự cảm tính. Các trader đôi khi sẽ vào lệnh với sự cảm tính và không tính toán xác suất kỹ càng, từ đó sẽ không kịp hành động khi rủi ro xảy ra.

Việc là quan trọng nhất là luôn xây dựng hệ thống backtest với nguồn dữ liệu lớn, khi đó sẽ có được sự chính xác trong việc tính toán xác suất, xây dựng chiến lược giao dịch tối ưu.

Khi tìm được chiến lược giao dịch, trader cần phải kỉ luật và tuân thủ tuyệt đối chiến lược. Từ đó sẽ giảm đi đáng kể ảnh hưởng tâm lý trong giao dịch.

Điều tạo nên một trader chuyên nghiệp chính là hiểu được tư duy xác suất trong trading

Kết luận

Bài viết trên đã giới thiệu về một tư duy xác suất trong trading. Việc áp dụng tư duy xác suất sẽ giúp nhà đầu tư có góc nhìn mới trong giao dịch, từ đó sẽ biết cách quản lý danh mục hiệu quả và cải thiện đáng kể hiệu quả đầu tư.

Xem thêm các bài viết cùng chuyên mục:

Phần 1: Trader là gì? Điều gì làm nên một trader thành công?
Phần 3: Trading là gì? Cách xây dựng tính kiên trì và kỷ luật trong trading
Phần 4: Hãy coi trading như là một nghề kinh doanh thực thụ

Thiên Phú
Wealth Manager