Quyền chờ về là gì? Khi nào bạn thật sự sở hữu cổ phiếu?

Nhiều nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường chứng khoán, chưa thực sự nắm rõ khi nào mình được hoàn tất quyền sở hữu cổ phiếu. Có phải khi bạn vừa thực hiện lệnh mua thành công hay không? Hãy cùng Stock Insight tìm hiểu vấn đề này thông qua bài viết giới thiệu Quyền chờ về là gì trong chứng khoán.

Trong chứng khoán quyền chờ về là gì?

Quyền chờ về chứng khoán là quyền mà người mua có được khi đã thực hiện lệnh mua cổ phiếu trên sàn và khớp thành công nhưng cổ phiếu chưa về tới tài khoản mà đang trong giai đoạn chờ chuyển giao theo quy định của Sở giao dịch chứng khoán.

Thời gian chờ về chứng khoán

• Ngày T+0: Ngày giao dịch mua hoặc bán thành công cổ phiếu. Ngay khi thực hiện giao dịch thành công thì nhà đầu tư đã được ghi nhận quyền sở hữu cổ phiếu đó nhưng chưa hoàn tất. 
• Ngày T+2: Sau 2 ngày, cổ phiếu chính thức chuyển quyền sở hữu và về tài khoản của nhà đầu tư. 

Nhà đầu tư cần lưu ý cách tính thời gian ngày T+0, T+1, T+2 chỉ tính những ngày giao dịch trong tuần; không tính hai ngày nghỉ cuối tuần thứ bảy, chủ nhật và ngày nghỉ lễ.

Tầm quan trọng của quyền chờ về đối với nhà đầu tư

Chứng khoán chờ về mặc dù chưa hoàn tất thủ tục về quyền sở hữu nhưng nhà đầu tư vẫn có đầy đủ những quyền lợi hợp pháp của một cổ đông đối với tổ chức phát hành. Nhà đầu tư vẫn được đảm bảo các quyền lợi về cổ tức, quyền mua cổ phiếu phát hành thêm. 

Theo quy định hiện hành thì quy trình thanh toán của việc mua bán chứng khoán là T+2, chỉ mất vài ngày để cổ phiếu về tới tài khoản nhà đầu tư. Một số rủi ro như giảm giá, bị vấn đề về thanh khoản… có thể xuất hiện trong khi chờ cổ phiếu về tới tài khoản, gây bất lợi cho nhà đầu tư. Điều này cũng có thể ảnh hưởng đến chiến lược đầu tư, do vậy, nhà đầu tư cần nắm rõ thời gian chờ về để có kế hoạch mua bán cổ phiếu một cách cụ thể nhằm đạt được lợi ích đầu tư cao nhất.

Cổ phiếu chờ về có thể bán không?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc nhà đầu tư không thể chờ đợi cổ phiếu về tới tài khoản mà họ muốn bán ra một cách nhanh chóng. Nếu cần bán lượng cổ phiếu đang trên đường về thì nhà đầu tư vẫn bán được qua hình thức bán khống hoặc bán ngay trong ngày T+0.

Tuy nhiên, hai hình thức bán khống và bán trong ngày T+0 đều tiềm ẩn những rủi ro nhất định và cần một số thủ tục trung gian chứ không thuận lợi và đơn giản như khi thực hiện lệnh bán cổ phiếu sẵn có trong tài khoản của nhà đầu tư.

• Hình thức bán khống: Do cổ phiếu chưa về tới tài khoản nên để bán thì nhà đầu tư sẽ phải giao dịch thông qua các nhà đầu tư khác mà không phải đặt bán trên chính tài khoản của mình. Hay nói cách khác là nhà đầu tư đang mượn tạm cổ phiếu của những nhà đầu tư khác. Khi cổ phiếu về tới tài khoản thì nhà đầu tư sẽ thực hiện chuyển nhượng lại cho họ và kèm theo những khoản phí phát sinh khác.
  Giao dịch bằng hình thức bán khống này khá phức tạp, nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ và tính toán những mặt lợi và hại của giao dịch này để lường trước những rủi ro đi kèm trước khi quyết định bán khống. 

• Bán trong ngày T+0: Bên cạnh bán khống khá rủi ro và phức tạp, nhà đầu tư cũng có thể bán chứng khoán ngay trong ngày T+0 nhưng ít gặp rủi ro hơn khi chỉ cần lưu ý một số điều quan trọng sau đây:

• Ký hợp đồng giao dịch trong ngày với công ty môi giới cho vay chứng khoán.
• Hợp đồng cần ghi rõ các rủi ro thiệt hại và chi phí có thể phát sinh trong quá trình thực hiện.

Chứng khoán chờ về có bao gồm cổ phiếu từ cổ tức?

Chứng khoán chờ về là chứng khoán đã được nhà đầu tư thực hiện lệnh mua thành công và sẽ về tài khoản, đang đợi chuyển quyền sở hữu. Khi sở hữu cổ phiếu, nhà đầu tư có thể nhận được cổ tức từ tổ chức phát hành. Nếu cổ tức là cổ phiếu thì chứng khoán chờ về sẽ bao gồm cả cổ phiếu từ cổ tức này. Nói cách khác, nhà đầu tư có thể được nhận cổ tức bằng cổ phiếu khi doanh nghiệp chốt quyền chia cổ tức dù cho chứng khoán đang chờ về chứ chưa thực sự về tới tài khoản của người mua.

Một điểm cần lưu ý đối với chứng khoán chờ về là cổ phiếu từ cổ tức: thời gian cổ phiếu chờ về sẽ lâu hơn dài hơn (chứ không tính theo ngày T+0, T+2). Cổ phiếu từ cổ tức là do tổ chức phát hành hoạt động kinh doanh tốt có lợi nhuận nên họ chia cổ tức cho cổ đông. Vì vậy, tổ chức phát hành cần thời gian để xử lý hoàn tất số lượng cổ phiếu phát hành mới này, do đó mà thời gian để cổ phiếu từ cổ tức về tới tài khoản nhà đầu tư sẽ lâu hơn.

Lưu ý khi bán cổ phiếu chờ để đạt hiệu quả cao nhất

Sau khi thực hiện lệnh mua thành công, thời gian để cổ phiếu về tới tài khoản chỉ mất khoản vài ngày nhưng nhà đầu tư vẫn có thể thực hiện lệnh bán được. Để đạt được lợi nhuận cao nhất, nhà đầu tư nên lưu ý những điểm sau:

• Chú ý đến thời gian chờ về: Từ T+0 đến T+2 nhà đầu tư sẽ không thể giao dịch khác. Cần tính toán đến thời gian thị trường giao dịch, hai ngày cuối tuần và ngày nghỉ lễ sẽ không được tính vào thời gian chờ về.
• Xem xét thời điểm giao dịch: Cần cân nhắc thời điểm bán để tối ưu lợi nhuận, tránh rủi ro mất cơ hội. Nếu bán ngày T+0 nhưng lúc này đang có giá thấp và đến ngày T+2 thì giá có xu hướng tốt hơn dẫn đến nhà đầu tư mất đi cơ hội bán giá tốt và giảm lợi nhuận.
• Đưa ra quyết định mua/bán: Cân nhắc kỹ trước khi bán, vì giá cổ phiếu có thể thay đổi sau khi về tài khoản.

Kết luận

Việc hiểu rõ Quyền chờ về là gì trong chứng khoán, thời gian và các phương thức giao dịch liên quan giúp cho nhà đầu tư chủ động lên kịch bản và tự tin ra quyết định. 

Hãy tiếp tục đồng hành cùng Stock Insight để cập nhật những tin tức mới nhất và hữu ích về thị trường chứng khoán. Nếu bạn là một nhà đầu tư mới và chưa có nhiều kiến thức hay kinh nghiệm, HSC ONE chính là công cụ hỗ trợ tuyệt vời để bạn bắt đầu hành trình đầu tư một cách dễ dàng và hiệu quả.  

Không chỉ vậy, với nền tảng học tập HscEdu được thiết kế trực quan và sinh động, bạn còn có thể theo dõi lộ trình học tập của mình một cách rõ ràng. Nhờ đó, việc tiếp cận và nắm bắt kiến thức đầu tư trở nên đơn giản hơn bao giờ hết, giúp bạn tự tin chinh phục các danh mục sinh lời và từng bước trở thành một nhà đầu tư chuyên nghiệp. 

Phan Thị Thu Thuỷ
Wealth Manager