Kỹ năng cần thiết để tự học chứng khoán hiệu quả (Phần 3)

Đầu tư vào chứng khoán có khả năng sinh lời cao nhưng làm thế nào để tìm kiếm được lợi nhuận khi mà bạn đang chân ướt chân ráo bước vào thị trường. Ở bài viết này, Stock Insight sẽ hướng dẫn cho bạn các kỹ năng cần thiết để tự học chứng khoán hiệu quả.

Kỹ năng nghiên cứu và phân tích khi học chứng khoán

Kỹ năng cần thiết để tự học chứng khoán hiệu quả

Kỹ năng tìm kiếm thông tin

Lượng thông tin liên quan đến thị trường chứng khoán vô cùng nhiều và được cập nhật liên tục mỗi ngày mỗi giờ thậm chí mỗi phút. Nên việc thường xuyên tìm kiếm báo cáo, tài liệu và thông tin thị trường trên internet là rất quan trọng. Nhà đầu tư nên chọn lọc và đánh giá các nguồn tài liệu chất lượng như sách, trang web tài chính và các báo cáo phân tích của các công ty chứng khoán, của các định chế tài chính.

Đầu tiên, hãy tìm hiểu thông tin tổng quan về thị trường chứng khoán Việt Nam, các trường phái đầu tư. Tiếp đến tìm hiểu về thông tin vĩ mô và chu kỳ kinh tế. Xác định các yếu tố vĩ mô, sự tương tác giữa vĩ mô và các ngành nghề trên thị trường sẽ giúp cho bạn có cái nhìn khách quan và đúng đắn về việc nên đầu tư vào ngành nghề nào, vào thời điểm nào và đặt kỳ vọng ra sao với cổ phiếu mình chọn.

Khi nghiên cứu học chứng khoán, bạn không cần phải lo lắng vì những thông tin vĩ mô như thế này sẽ xuất hiện trong các báo cáo của các công ty chứng khoán.

Kỹ năng phân tích dữ liệu

Thông tin trên thị trường rất nhiều và đa phần sẽ ở dạng “thô”, hiểu được thông tin đó có tác động như thế nào tới thị trường thì cần phải có kỹ năng phân tích dữ liệu. Bạn có thể áp dụng các công cụ như biểu đồ giá, chỉ báo kỹ thuật để phân tích xu hướng và dự đoán biến động giá. Nhà đầu tư có thể dùng các chỉ báo kỹ thuật để dự đoán giá hiện tại của cổ phiếu sẽ tiếp tục tăng để củng cố xu hướng hay có sự đảo chiều giảm giá hay không. 

Bên cạnh phân tích thông tin, các yếu tố cơ bản thì phân tích dòng tiền trên thị trường cũng rất quan trọng, nhìn vào dòng tiền – thể hiện qua khối lượng khớp lệnh – giúp bạn nhận diện được dòng tiền đang quan tâm nhóm ngành nào và cổ phiếu cụ thể nào để từ đó có quyết định mua vào hợp lý.

Kỹ năng lập kế hoạch và quản lý

Lập kế hoạch đầu tư đi đối với việc học chứng khoán

Song song với việc học chứng khoán, bạn nên xây dựng một kế hoạch đầu tư cụ thể sẽ giúp bạn biết mình cần làm những gì, phản ứng ra sao với sự biến động của thị trường để không đi xa khỏi mục tiêu đầu tư ban đầu là tìm kiếm lợi nhuận.

Xác định tình hình tài chính: bạn cần phải thiết lập nguồn vốn đầu tư ban đầu là bao nhiêu, nguồn vốn này phải là tiền nhàn rỗi, nên chia dòng vốn nhàn rỗi vào nhiều kênh đầu tư khác nhau để đa dạng hóa danh mục. 

Thiết lập mục tiêu ngắn hạn: phân bổ nguồn vốn dành cho việc đầu tư ngắn hạn là bao nhiêu. Đối với ngắn hạn, bạn có thể chọn những cổ phiếu có tính thanh khoản cao, có dòng tiền mạnh tham gia mua bán, có biến động giá mạnh. 

Thiết lập mục tiêu dài hạn: dành nguồn vốn bao nhiêu để đầu tư dài hạn. Đối với dài hạn thì bạn có thể lựa chọn những cổ phiếu có yếu tố cơ bản tốt, kết quả kinh doanh tốt dần đều qua các năm, có thể dựa vào tiêu chí chi trả cổ tức để chọn cổ phiếu (cổ phiếu có tỷ lệ chi trả cổ tức hàng năm cao là một sự ưu tiên). Xác định kỳ vọng đối với cổ phiếu đó, ví dụ như tỷ suất lợi nhuận phải cao hơn lãi suất gửi tiết kiệm chẳng hạn. 

Lập danh sách các cổ phiếu cần theo dõi: đưa ra các cổ phiếu tiềm năng, sau đó bạn dành thời gian tìm hiểu, nghiên cứu tất cả các thông tin liên quan đến các cổ phiếu này (như tình hình tài chính, kết quả kinh doanh, lịch sử chia cổ tức, kế hoạch kinh doanh trong vài năm tới…). Ngoài ra bạn cũng cần áp dụng các chỉ báo kỹ thuật để xác định được tốt nhất vùng giá mua vào/bán ra đối với các cổ phiếu mà bạn đang theo dõi.

Quản lý rủi ro

Rủi ro trong chứng khoán được hiểu là những điều không thuận lợi xảy ra đối với các khoản đầu tư. Xu hướng thị trường có thể bị ảnh hưởng bởi những thông tin vĩ mô trên thế giới và trong nước, có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố nội tại của doanh nghiệp. Đôi khi rủi ro lại đến từ chính những quyết định mua bán sai lầm, những chiến lược không hợp lý của nhà đầu tư. Nên khi tự học chứng khoán, bạn nên học cả cách quản lý rủi ro thật hiệu quả và có đối sách xử lý kịp thời.

Các phương pháp quản lý rủi ro:

• Xác định khẩu vị rủi ro: lợi nhuận kỳ vọng càng cao thì mức độ rủi ro tiềm ẩn cũng càng lớn. Do vậy, bạn nên thiết lập mục tiêu lợi nhuận khả thi khoảng bao nhiêu phần trăm thì nên chốt lời và chấp nhận cắt lỗ nếu giá giảm bao nhiêu phần trăm.
• Nghiên cứu kỹ trước khi đầu tư: tìm hiểu kỹ về thị trường, về cổ phiếu trước khi xuống tiền mua vào. Theo dõi sát sao các khoản đầu tư để có phản ứng kịp thời trước những biến động của thị trường.
• Đa dạng hóa danh mục: không nên mua tập trung một cổ phiếu nhằm giúp hạn chế tác động của một cổ phiếu lên toàn bộ danh mục. Thay vào đó nhà đầu tư nên đầu tư ít nhất từ 3 đến 5 cổ phiếu trong danh mục. Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư không giúp loại bỏ hoàn toàn rủi ro, mà công dụng của nó là giúp giảm thiểu một phần rủi ro cá biệt của từng loại cổ phiếu.
• Chiến thuật cắt lỗ chốt lãi hợp lý: mặc dù trước khi xuống tiền mua vào một cổ phiếu nào đó thì nhà đầu tư đã có sự nghiên cứu kỹ lưỡng nhưng vẫn đối diện khả năng bất lợi không mong muốn là giá đi xuống và dẫn đến thua lỗ. Nên có một mức cắt lỗ dự kiến, ví dụ 5-7% giá trị. Khi thuận lợi nghĩa là giá đang tăng, nhà đầu tư cũng nên đặt mức kỳ vọng hợp lý, thông thường tỷ lệ lợi nhuận kỳ vọng là 20-25%/năm.
• Điều chỉnh danh mục đầu tư hợp lý: theo dõi danh mục đầu tư, cổ phiếu nào đang có tỷ lệ tăng trưởng tốt thì bạn có thể gia tăng tỷ trọng vào cổ phiếu đó, ngược lại cổ phiếu nào đang bất lợi thì tìm điểm cắt lỗ và giảm dần tỷ trọng vào cổ phiếu đó. Sau mỗi giao dịch thì bạn nên ghi chép lại tỉ mỉ quá trình đầu tư trước đó và rút ra kinh nghiệm cho những lần đầu tư sau. Cứ lặp đi lặp lại như vậy dần dần danh mục của bạn sẽ phát huy tốt nhất tỷ lệ lợi nhuận kỳ vọng.

Kỹ năng tự điều chỉnh và học hỏi không ngừng

Khả năng tự học chứng khoán và liên tục cập nhật kiến thức

Liên tục cập nhật các tin tức mới nhất về thị trường và các sự kiện kinh tế Việt Nam và thế giới để bổ sung những tin tức mới nhất. Nhà đầu nên thường xuyên tìm kiếm để cập nhật những kiến thức mới thông qua các đầu sách, khóa học và các tài liệu báo cáo phân tích mới của các công ty chứng khoán.

Khả năng tự đánh giá và thực hiện điều chỉnh

Trong quá trình tự học tập và nâng cao kiến thức, bạn nên tự đánh giá phương pháp học tập chứng khoán của mình có hiệu quả hay không, cần bổ sung thêm nguồn tài liệu nào nữa hay không. Để từ đó đút rút lại những cách học nào hiệu quả, nguồn tài liệu nào chất lượng và có sự điều chỉnh để tối ưu nhất việc tự học chứng khoán của bản thân.

Kết luận

Tự học chứng khoán là một quá trình bồi bổ kiến thức lâu dài, người học cần có những kỹ năng cần thiết như kỹ năng nghiên cứu và phân tích, tìm kiếm thông tin, phân tích dữ liệu, kỹ năng lên kế hoạch đầu tư và quản lý rủi ro cũng như kỹ năng tự đánh giá và điều chỉnh việc học của bản thân.

Người tự học cần chú ý phát triển và rèn luyện các kỹ năng này mỗi ngày, tham khảo lời khuyên để nâng cao khả năng đầu tư chứng khoán và đạt được thành công lâu dài.

Các nhà đầu tư cùng tham gia vào HscEdu – Nền tảng đào tạo chứng khoán trực tuyến đầu tiên tại Việt Nam. Tham gia các lớp học cùng chuyên gia giúp tối đa hóa lợi nhuận.

Xem thêm các bài viết cùng chuyên mục:

Phần 1: Tự học chứng khoán hay đến trung tâm?
Phần 2: Các nguồn tài liệu tự học chứng khoán chất lượng
Phần 4: Xây dựng kế hoạch học chứng khoán
Phần 5: Kinh nghiệm từ những người tự học chứng khoán thành công 

Phan Thị Thu Thuỷ
Wealth Manager