ETF là gì? Các lý do nên đầu tư vào ETF (Phần 1)

Trong những năm qua đầu tư vào ETF đang dần được nhà đầu tư quan tâm, trong bối cảnh thị trường có nhiều diễn biến khó lường thì việc đầu tư vào các quỹ ETF được cho là an toàn và có hiệu suất ổn định. Trong bài viết sau hãy cùng Stock Insight tìm hiểu về ETF là gì nhé!

ETF là gì? 

Quỹ ETF (Exchange-Traded Fund) là quỹ hoán đổi danh mục được mô phỏng theo chỉ số hoặc một danh mục đầu tư cụ thể và được niêm yết giao dịch trên thị trường chứng khoán giống như cổ phiếu. Quỹ ETF giúp nhà đầu tư có thêm nhiều lựa chọn hơn trên thị trường chứng khoán ngoài giao dịch cổ phiếu, chứng khoán phái sinh, trái phiếu, hàng hóa,…

Quỹ ETF đầu tiên được giao dịch trên thị trường chứng khoán Mỹ vào năm 1993 với một bộ chỉ số được mô phỏng theo cổ phiếu thuộc S&P 500, tuy nhiên ETF thực sự được giao dịch thịnh hành từ năm 1995 khi Barclays (Một công ty tài chính của Anh) kết hợp với một số tổ chức tài chính khác gia nhập thị trường, chỉ trong một thời gian ngắn các quỹ ETF liên tục tăng gấp đôi tài sản của mình và ngày càng được nhiều tổ chức tài chính trên thế giới tham gia vào.

Hình thức quỹ đầu tư ETF đã xuất hiện ở Việt Nam từ khá sớm với dấu mốc quỹ FTSE Vietnam chính thức hoạt động vào năm 2008, sau đó Vaneck cũng nối tiếp đầu tư vào thị trường năm 2009. 

=>> Các quỹ ETF đang giao dịch trên HSC ONE

Ngày 06/10/2014 sau gần 2 năm chuẩn bị Quỹ ETF VFMVN30 nội đầu tiên mô phỏng theo chỉ số VN30 đã chính thức được niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM. Đến cuối năm 2023 tổng cộng có hơn 20 quỹ ETF đang hoạt động, đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam với quy mô khoảng 3,3 tỷ USD trong đó có 9 quỹ ETF nội.

Cơ chế hoạt động của quỹ ETF

Quỹ ETF hoạt động dựa trên chỉ số tham chiếu như chỉ số chứng khoán, chỉ số trái phiếu, chỉ số hàng hóa,…được giao dịch trên thị trường chứng khoán gần với giá trị tài sản ròng trong suốt phiên giao dịch. Các quỹ ETF phát hành chứng chỉ sau đó bán lại cho nhà đầu tư với một số thông tin như sau:

• Quỹ ETF không bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ trực tiếp cho nhà đầu tư, mà chỉ phát hành theo lô lớn. Ở Việt Nam, lô chứng chỉ ETF tối thiểu là 100.000 chứng chỉ.
• Nhà đầu tư không mua lô đơn vị quỹ bằng tiền, mà thay vào đó mua các lô đơn vị quỹ ETF bằng danh mục chứng khoán cơ cấu – mô phỏng theo danh mục của chỉ số tham chiếu đã được chấp thuận.

Các nhà đầu tư trực tiếp mua các lô đơn vị quỹ thường là những tổ chức đầu tư và các đơn vị tạo lập quỹ. Đây là hoạt động trên thị trường sơ cấp.

• Sau khi mua các lô đơn vị quỹ, nhà đầu tư thường chia nhỏ ra và bán các chứng chỉ quỹ ETF trên thị trường thứ cấp. Điều này cho phép các nhà đầu tư khác mua các đơn vị quỹ riêng lẻ, thay vì mua lô lớn trên thị trường sơ cấp.
• Nhà đầu tư muốn bán chứng chỉ quỹ sẽ có hai sự lựa chọn: bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ cho các nhà đầu tư khác trên thị trường thứ cấp, hoặc  bán các lô đơn vị quỹ ngược lại cho quỹ ETF. Theo quy định, quỹ ETF sẽ mua lại các lô đơn vị quỹ bằng danh mục chứng khoán cơ cấu, thay vì tiền mặt.

Sự khác biệt giữa ETF và các loại quỹ khác

Các lý do nên đầu tư vào ETF là gì?

Đa dạng hóa danh mục đầu tư: ngoài các sản phẩm đầu tư truyền thống như cổ phiếu, trái phiếu, vàng, hàng hóa,…các sản phẩm ETF cung cấp cho nhà đầu tư thêm sự lựa chọn trong danh mục đầu tư của mình. Bản thân ETF cũng đại diện cho một bộ chỉ số chứng khoán, hàng hóa, tiền tệ,…Điều này giúp cho nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro thông qua đa dạng hóa danh mục đầu tư.

Chi phí để đầu tư thấp: một trong những lợi ích chính của ETF là tính hiệu quả về mặt chi phí. Quỹ được quản lý theo kiểu thụ động nên chi phí quản lý thấp hơn so với các quỹ quản lý chủ động. Nhà đầu tư không phải mua/bán cổ phiếu thường xuyên, nên sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí hiệu quả trong quá trình giao dịch chứng khoán. Hơn nữa, phí giao dịch không đáng kể, thấp hơn phí đầu tư rất nhiều.

Tính minh bạch cao: mọi thông tin hoạt động của quỹ ETF, báo cáo đầu tư cũng như công bố giá trị tài sản thuần được cung cấp đầy đủ và chính xác hàng ngày cho nhà đầu tư và công bố trên website của quỹ. Điều này giúp mọi nhà đầu tư có thể nắm được tình hình hoạt động của quỹ.

Tiềm năng tăng trưởng: hiện nay ở Việt Nam mới chỉ có hơn 20 quỹ ETF với quy mô tổng tài sản khoảng 3.3 tỷ USD so với quy mô hơn 5000 quỹ ETF trên toàn cầu thì còn rất khiêm tốn, điều đó cũng cho thấy ETF ở Việt Nam còn tiềm năng tăng trưởng rất lớn.

=>> Mở tài khoản giao dịch ETF online nhanh chóng

Cách để chọn quỹ ETF phù hợp

Đầu tư vào quỹ ETF có thể không phù hợp với nhiều nhà đầu tư, chính vì vậy trước khi đầu tư cần phân tích một số yếu tố sau: 

• Xác định mục tiêu tài chính: đầu tư vào các ETF hiệu quả là chiến lược đầu tư lâu dài, vì vậy có thể sẽ ảnh hưởng đến các kế hoạch tài chính trong ngắn hạn của bạn. Xác định mục tiêu tài chính rõ ràng để có chiến lược đầu tư hiệu quả trong mọi lĩnh vực đầu tư, ETF cũng không phải là ngoại lệ. Đặt ra mức lợi nhuận kỳ vọng và mức độ chịu rủi ro của bản thân để lựa chọn ETF phù hợp để đầu tư
• Phân tích hiệu suất lịch sử của ETF và tiềm năng tăng trưởng trong tương lai: hiệu suất lịch sử cho thấy được hiệu quả của ETF trong quá khứ, điều này rõ ràng là rất quan trọng bởi vì bạn không thể đầu tư vào một ETF có hiệu quả không tốt trong quá khứ. Một Quỹ ETF có lịch sử đầu tư hiệu quả là sức hấp dẫn không thể tuyệt vời hơn cho quyết định đầu tư. 

Ngoài ra nhà đầu tư còn phải quan tâm đến tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn của Quỹ hoặc chỉ số được mô phỏng vì nó là nhân tố quyết định đến lợi nhuận của nhà đầu tư.

• Đánh giá chi phí liên quan đến ETF và các yếu tố rủi ro: mỗi Quỹ ETF sẽ có một mức phí quản lý khác nhau, thông thường dao động từ 0.6% – 1%, nhìn chung mức phí này cũng khá thấp. Ngoài ra trên thị trường chứng khoán chứng chỉ quỹ ETF như một mã chứng khoán nên khi giao dịch sẽ có các mức phí thuế khác nhau (tùy thuộc vào mỗi công ty chứng khoán). Khi tham gia đầu tư ngoài việc lựa chọn các quỹ có hiệu suất tốt nhà đầu tư cũng nên cân nhắc các yếu tố về chi phí để tối đa hóa lợi nhuận.

ETF luôn gắn chặt với tài sản cơ sở nên cũng giống như các cổ phiếu khác trên thị trường và chịu ảnh hưởng từ biến động chung của thị trường.

Kết luận

ETF là một sản phẩm đang dần phổ biến với nhà đầu tư bởi tính linh hoạt, an toàn và hiệu quả của nó. Tuy vậy Stock Insight khuyến nghị nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ về ETF là gì trước khi quyết định đầu tư.

Xem thêm các bài viết cùng chuyên mục:

Phần 2: Chiến lược đầu tư vào quỹ ETF
Phần 3: Quản lý rủi ro trong đầu tư quỹ ETF
Phần 4: Các sai lầm khi đầu tư ETF

 Quốc Dil
Account Manager