Cung tiền là gì? 3 Yếu tố chính ảnh hưởng đến cung tiền

Cung tiền đề cập đến tổng số tiền sẵn có trong một quốc gia hoặc hệ thống tài chính. Cung tiền được điều chỉnh bởi các cơ quan tài chính để duy trì sự ổn định và kiểm soát tình hình kinh tế. Hiểu được cung tiền là gì sẽ giúp nhà đầu tư dự đoán và phân tích tình hình kinh tế, đồng thời đưa ra quyết định tài chính thông minh.

Cung tiền là gì?

Cung tiền là tổng số tiền đang được lưu thông trong nền kinh tế bao gồm tiền mặt, tiền xu, tiền gửi trong hệ thống ngân hàng và tiền của các cơ quan doanh nghiệp. Những hình thức tiền này được quy định và được phép lưu thông trên thị trường theo quy định của Nhà nước.

Cung tiền được đo lường như thế nào?

M0

M0 hay còn gọi là tiền mặt và tiền xu, bao gồm toàn bộ số tiền mà Ngân hàng nhà nước phát hành và được lưu thông trong quốc gia hoặc vùng lãnh thổ tương ứng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng số tiền mặt được gửi trong hệ thống ngân hàng không được tính vào M0, vì không được coi là tiền mặt lưu thông trong nền kinh tế.

Do M0 có thể thay đổi dễ dàng thông qua việc gửi hoặc rút tiền mặt khỏi ngân hàng, nên nó ít được sử dụng để tính toán nguồn cung tiền trong hệ thống tài chính.

M1

M1 bao gồm toàn bộ số tiền mặt được lưu thông cộng với tiền gửi không kỳ hạn, tài khoản thanh toán, tài khoản vãng lai và séc. Đặc điểm chung của những loại tiền này là chúng có thể sử dụng dễ dàng để thanh toán và dễ dàng quy đổi thành tiền mặt khi cần thiết.

M2

M2 là một đại lượng tiền rộng bao gồm M1 cùng với các khoản tiền gửi có kỳ hạn tại ngân hàng, chứng chỉ tiền gửi và một số tài sản gần tương đương tiền mặt khác. M2 có tính thanh khoản thấp hơn M0 và M1. Trong M2, các khoản tiền gửi có kỳ hạn chỉ được rút khi đến hạn. Chứng chỉ tiền gửi cũng cần được chiết khấu để chuyển đổi thành tiền mặt.

Ngoài ra, còn có các phạm vi đo lường rộng hơn, như M3, bao gồm M2 và một số trái phiếu có kỳ hạn ngắn. Một số quốc gia còn sử dụng cả M4 và các phạm vi đo lường khác. Tuy nhiên, phổ biến nhất trong việc đo lường cung tiền của một quốc gia vẫn là M1 và M2.

Ảnh hưởng của cung tiền đối với nền kinh tế

Cung tiền có ảnh hưởng quan trọng đến nền kinh tế. Điều chỉnh cung tiền có thể tác động đến lạm phát, lãi suất, đầu tư, tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế. Dưới đây là một số ảnh hưởng chính của cung tiền đối với nền kinh tế:

Lạm phát

Sự gia tăng cung tiền có thể góp phần tăng lạm phát nếu nhu cầu tiêu dùng vượt quá khả năng sản xuất của nền kinh tế. Khi có nhiều tiền mặt trong hệ thống, người tiêu dùng có thể chi tiêu nhiều hơn, dẫn đến tăng giá cả. Ngược lại, giảm cung tiền có thể giảm lạm phát.

Lãi suất

Cung tiền cũng ảnh hưởng đến lãi suất trong nền kinh tế. Nếu cung tiền tăng, lãi suất có thể tăng do sự cạnh tranh giữa các ngân hàng để vay tiền từ người vay. Ngược lại, giảm cung tiền có thể làm giảm lãi suất.

Đầu tư và tiêu dùng

Cung tiền ảnh hưởng đến đầu tư và tiêu dùng của các doanh nghiệp và người dân. Khi có sự gia tăng cung tiền, các tổ chức và cá nhân có thể dễ dàng tiếp cận vốn để đầu tư và tiêu dùng. Điều này thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ngược lại, khi cung tiền giảm, việc tiếp cận vốn trở nên khó khăn, gây ảnh hưởng đến đầu tư và tiêu dùng.

Tăng trưởng kinh tế

Sự điều chỉnh cung tiền cũng có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Một cung tiền ổn định và phù hợp có thể tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư và tiêu dùng, góp phần tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, cung tiền không ổn định có thể gây biến động và không chắc chắn trong nền kinh tế.

Tác động ngoại tệ

Cung tiền cũng có thể ảnh hưởng đến tỷ giá ngoại tệ. Sự gia tăng cung tiền có thể làm giảm giá trị tiền địa phương và làm tăng giá trị ngoại tệ. Điều này có thể có tác động đến xuất khẩu và nhập khẩu của một quốc gia.

3 Yếu tố chính ảnh hưởng đến cung tiền

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc ảnh hưởng trực tiếp đến cung tiền vì nó quy định mức độ tiền mà các ngân hàng thương mại có thể tạo ra thông qua việc cho vay và tạo ra tiền mặt.

Khi tỷ lệ dự trữ bắt buộc tăng, ngân hàng thương mại phải giữ lại một phần lớn hơn của tiền gửi của khách hàng, điều này làm giảm số tiền mà ngân hàng có thể sử dụng để cho vay hoặc tạo ra tiền mặt. Khi cung tiền giảm, lãi suất có thể tăng lên do sự khan hiếm vốn và khó khăn trong việc tiếp cận tín dụng.

Tuy nhiên, điều này có thể giúp kiềm chế lạm phát, ổn định nền kinh tế. Ngược lại, khi tỷ lệ dự trữ bắt buộc giảm, ngân hàng thương mại được phép giữ lại ít tiền hơn. Điều này có thể tăng cung tiền và giảm lãi suất, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư và tiêu dùng.

Nghiệp vụ thị trường mở

Nghiệp vụ thị trường mở là các hoạt động mua bán tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, tiền tệ và hàng hóa trên các sàn giao dịch. Những hoạt động này có thể ảnh hưởng đến cung tiền thông qua một số cách sau:

• Tác động lên lượng tiền mặt: Nghiệp vụ thị trường mở có thể tạo ra hoặc tiêu hủy lượng tiền mặt trong hệ thống tài chính. Ví dụ, khi người mua mua cổ phiếu từ người bán, tiền mặt được chuyển từ người mua sang người bán, ảnh hưởng đến lượng tiền mặt trong hệ thống.
• Tạo ra hoặc tiêu hủy tài sản tài chính: Nghiệp vụ thị trường mở cho phép mua bán tài sản tài chính, từ đó tạo ra hoặc tiêu hủy các loại tài sản. Ví dụ, khi có nhiều người mua cổ phiếu, số lượng cổ phiếu tăng, tạo ra tài sản mới trong hệ thống. Ngược lại, khi có nhiều người bán cổ phiếu, số lượng cổ phiếu tiêu hủy, giảm tài sản.

Lãi suất chiết khấu

Lãi suất chiết khấu là lãi suất mà ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng tính khi mua lại hoặc chiết khấu một tài khoản công nợ hoặc giấy nợ từ một bên thứ ba trước khi nó đáo hạn. Lãi suất chiết khấu có thể ảnh hưởng đến cung tiền như sau:

• Ảnh hưởng đến quyết định vay và cho vay: Khi lãi suất chiết khấu tăng, tỷ lệ chiết khấu giảm, điều này có thể làm giảm khả năng vay của doanh nghiệp hoặc cá nhân.
• Tác động đến hoạt động tài chính của doanh nghiệp, đặc biệt là khi họ cần chiết khấu hoặc bán tài sản tài chính để thu tiền mặt trước hạn. Nếu lãi suất chiết khấu tăng, doanh nghiệp có thể nhận được số tiền ít hơn khi bán tài sản tài chính hoặc chiết khấu công nợ, điều này có thể làm giảm cung tiền.
• Tác động đến lưu thông tiền tệ: Khi lãi suất chiết khấu tăng, người dân và doanh nghiệp có thể có xu hướng giữ tiền mặt hoặc đầu tư vào các tài sản khác có lợi suất cao hơn. Điều này có thể làm giảm lưu thông tiền mặt và làm giảm cung tiền trong hệ thống tài chính.
• Tác động đến đầu tư và tiêu dùng: Khi lãi suất chiết khấu tăng, chi phí vay tăng, điều này có thể làm giảm đầu tư và tiêu dùng. Điều này có thể làm giảm cung tiền trong nền kinh tế.

Lời kết

Hy vọng những thông tin trên của Stock Insight đã giúp bạn hiểu hơn về cung tiền là gì cũng như tác động của cung tiền đến nền kinh tế. Quản lý cung tiền là một yếu tố quan trọng để duy trì sự ổn định tài chính và kinh tế. Nếu bạn quan tâm đến đầu tư và giao dịch chứng khoán, HSC là đối tác đáng tin cậy. Với HSC, bạn có thể mở tài khoản chứng khoán chỉ trong 3 phút mà không cần đến chi nhánh. Hãy mở tài khoản chứng khoán online HSC để bắt đầu hành trình đầu tư nhé!