Quyền mua cổ phiếu là gì? Cách tạo cơ hội đầu tư hấp dẫn cho nhà đầu tư

Hiện nay có nhiều cách để doanh nghiệp niêm yết tăng vốn điều lệ cho hoạt động kinh doanh, trong đó tăng vốn điều lệ thông qua phát hành cho cổ đông hiện hữu theo phương thức thực hiện quyền mua được nhiều doanh nghiệp áp dụng, trong bài viết này hãy cùng Stock insight tìm hiểu về quyền mua cổ phiếu.

Quyền mua cổ phiếu là gì? 

Quyền mua cổ phiếu là quyền dành cho cổ đông hiện hữu cho phép họ mua thêm cổ phiếu phát hành mới với mức giá ưu đãi và với một tỷ lệ nhất định do tổ chức phát hành thông báo, giúp duy trì hoặc tăng tỷ lệ sở hữu trong công ty.

Tại sao quyền mua cổ phiếu lại hấp dẫn với nhà đầu tư?

Giá ưu đãi so với thị trường Với mức giá ưu đãi cho cổ đông hiện hữu, giá cổ phiếu mua thêm từ quyền mua thường thấp hơn thị trường, tạo cơ hội thu lợi từ chênh lệch giá khi cổ phiếu tăng giá trở lại. Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng nên lưu ý rằng giá vốn của số lượng cổ phiếu đang nắm giữ cũng sẽ điều chỉnh tương đương với tỷ lệ thực hiện quyền.

Cơ hội bảo vệ và gia tăng tỷ lệ sở hữu: Cổ đông hiện hữu có thể bảo vệ tỷ lệ sở hữu cổ phần của mình trong doanh nghiệp thông qua thực hiện quyền mua (trong trường hợp tất cả cổ đông hiện hữu thực hiện quyền), tránh pha loãng quyền sở hữu và quyền biểu quyết khi công ty phát hành thêm cổ phiếu. Ngoài ra, cố đông cũng có thể gia tăng tỷ lệ sở hữu bằng cách chuyển nhượng lại quyền của cổ đông khác.

Linh hoạt với lựa chọn chuyển nhượng quyền mua: Quyền mua cổ phiếu có thể được chuyển nhượng giữa các cổ đông. Cổ đông có quyền không thực hiện quyền mua và có thể bán lại cho cổ đông khác để thu lợi từ chênh lệch giá.

Cách sử dụng quyền mua cổ phiếu để tối ưu hóa cơ hội đầu tư

Quyền mua cổ phiếu là một trong những đặc quyền của cổ đông, tuy nhiên không phải lúc nào nó cũng mang lại lợi ích cho cổ đông, ngược lại có thể gây thiệt hại trong một số trường hợp, để đạt lợi ích tối đa khi sử dụng quyền mua, nhà đầu tư cần: 

Đánh giá thời điểm và giá trị cổ phiếu

Thời điểm sử dụng quyền và định giá cổ phiếu là hai yếu tố then chốt để nhà đầu tư tối ưu hóa lợi nhuận. Cổ phiếu đang được định giá thấp và giá thực hiện quyền thấp được xem thời điểm hấp dẫn cho cổ đông để thu được lợi nhuận. Ngược lại, doanh nghiệp đang được định giá cao tại thời điểm thực hiện quyền được xem là không hấp dẫn, nhà đầu tư có thể chọn phương án chuyển nhượng quyền để tối ưu hóa lợi ích.

Chiến lược giữ hoặc bán quyền mua

Khi xác định được giá trị doanh nghiệp tại thời điểm thực hiện quyền, nhà đầu tư có thể lựa chọn giữ quyền mua để đảm bảo tỷ lệ nắm giữ, mua thêm quyền mua từ cổ đông khác để tăng tỷ lệ nắm giữ hoặc lựa chọn bán quyền mua để thu lợi khi quyền mua không hấp dẫn.

Đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp

Quyền mua cổ phiếu thực sự hấp dẫn khi doanh nghiệp có một nền tảng tài chính vững mạnh (khả năng thanh toán đảm bảo, nợ vay ít, chỉ số sinh lời hấp dẫn,…) và triển vọng tăng trưởng tốt trong tương lai, khi đó quyền mua sẽ mang lại lợi ích tối ưu cho cổ đông. Ngược lại, một doanh nghiệp có tình hình tài chính bất ổn, triển vọng kém, khi đó quyền mua có thể có tác động ngược, gây thiệt hại cho nhà đầu tư.

Ví dụ thực tế về quyền mua cổ phiếu:

Tháng 12/2023 CTCP Chứng Khoán Thành Phố Hồ Chí Minh (mã chứng khoán HCM) thông báo chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn với phương thức thực hiện quyền mua cổ phiếu thông tin như sau:

• Mã chứng khoán: HCM
• Số lượng cổ phiếu chào bán: 228.605.974 cổ phiếu
• Giá chào bán: 10.000 đồng/cổ phiếu
• Tỷ lệ thực hiện quyền: 2:1 (cổ đông nắm giữ 2 quyền mua được quyền mua 1 cổ phiếu)
• Ngày giao dịch không hưởng quyền: 02/01/2024
• Thời gian thực hiện quyền: từ ngày 16/01/2024 đến ngày 26/02/2024.
• Thời gian chuyển nhượng quyền mua: từ ngày 16/01/2024 đến ngày 22/02/2024

Trước ngày giao dịch không hưởng quyền, cổ phiếu HCM giao dịch ở mức giá quanh 28.000 đồng/cổ phiếu. Giá điều chỉnh tại ngày giao dịch không hưởng quyền ở mức 22.600 đồng/cổ phiếu. Giá cổ phiếu HCM sau đó liên tục tăng giá về vùng 30.000 đồng/cổ phiếu.

Đối với nhà đầu tư thực hiện quyền mua này với giá 10.000 đồng/cổ phiếu có thể xem là một món hời. Trên thực tế các cổ đông lớn và nội bộ đều đăng ký thực hiện quyền mua này.

Những yếu tố cần lưu ý khi sử dụng quyền mua cổ phiếu

Thời hạn của quyền mua: quyền mua có thời hạn đăng ký hoặc thời hạn chuyển nhượng cố định, trong thời gian này nhà đầu tư cần đăng ký và nộp tiền để thực hiện quyền mua hoặc làm các thủ tục cần thiết để chuyển nhượng cho nhà đầu tư khác.

Rủi ro pha loãng giá trị cổ phiếu: số lượng cổ phần doanh nghiệp tăng lên khi phát hành thêm cổ phiếu dẫn đến tỷ lệ nắm giữ cổ đông có thể bị giảm xuống, giá trị trên mỗi cổ phần (EPS) giảm xuống và một số quyền lợi khác giảm theo.

Kết luận

Quyền mua cổ phiếu là một đặc quyền cho cổ đông, tuy nhiên trong một số trường hợp nó không mang lại lợi ích như kỳ vọng. Hy vọng với những kiến thức cơ bản trong bài viết này sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về quyền mua và ra quyết định phù hợp.

Với nhà đầu tư mới, chọn công cụ hỗ trợ hiệu quả là bước đầu tiên để thành công. HSC ONE giúp bạn dễ dàng tiếp cận thị trường, trong khi HscEdu mang đến nền tảng học tập sinh động, hỗ trợ nâng cao kiến thức và kỹ năng, giúp bạn tự tin đầu tư và sinh lời.

Quốc Dil
Account Manager