Những yếu tố ảnh hưởng đến thị giá của nhóm cổ phiếu ngành thực phẩm

Thực phẩm và đồ uống là những nhu cầu thiết yếu của con người. Ngành công nghiệp lương thực thực phẩm là ngành công nghiệp lớn mang tính đặc biệt quan trọng trên toàn thế giới. Dù kinh tế Việt Nam và thế giới vẫn chưa khôi phục hoàn toàn thì ngành thực phẩm vẫn có tiềm năng nhất định để phát triển. Năm 2024 có phải là thời điểm thích hợp để mua vào cổ phiếu ngành thực phẩm hay không, hãy cùng Stock Insight tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Bối cảnh thị trường cổ phiếu ngành thực phẩm

Thị trường bán hàng của các doanh nghiệp lương thực thực phẩm rất lớn, không chỉ cung cấp lương thực thực phẩm cho người tiêu dùng trong nước mà còn xuất khẩu tới nhiều nước trên thế giới. Ngành thực phẩm cũng được Chính phủ Việt Nam ưu tiên phát triển trong giai đoạn từ 2022-2026, tầm nhìn đến năm 2035.

Với dân số 100,3 triệu người (theo số liệu của Tổng Cục Thống kê năm 2023), Việt Nam là quốc gia đông dân thứ ba ở Đông Nam Á và được đánh giá là thị trường đầy tiềm năng mang lại cơ hội phát triển lớn không chỉ cho các doanh nghiệp ngành lương thực thực phẩm mà còn nhiều ngành nghề khác nữa. 

Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ thế giới (IMF), Việt Nam là một trong những quốc gia có khả năng phát triển kinh tế vượt trội trong năm năm tới. Các động lực về đầu tư, tiêu dùng, du lịch và xuất nhập khẩu được thúc đẩy mạnh mẽ là động lực để nền kinh tế Việt Nam nói chung và ngành thực phẩm nói riêng thêm đà tăng trưởng.

Năm 2024, giá trị thị trường ngành thực phẩm tại Việt Nam dự kiến tăng 10,92% so với năm 2023 và đạt mốc hơn 655 nghìn tỷ đồng. 

Sau 2 năm sụt giảm lượng khách du lịch do bị ảnh hưởng của đại dịch, hiện tại Việt Nam đã đang xúc tiến Chương trình phát triển du lịch cả nội địa và quốc tế. 

Rất nhiều địa phương, đầu tàu là Hà Nội và TP. HCM đã tăng cường tổ chức các chương trình lễ hội ẩm thực, phố ẩm thực…đã mang lại những hiệu ứng tích cực thu hút sự quan tâm lớn của du khách trong và ngoài nước.

Ngành lương thực thực phẩm cũng được hưởng lợi lớn từ việc Việt Nam tham gia vào các hiệp định thương mại tự do tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và đầu tư vào các lĩnh vực kinh doanh nhà hàng, dịch vụ lưu trú. 

Lương thực thực phẩm không chỉ đóng vai trò thiết yếu mà còn được hưởng lợi nhiều từ các nhóm ngành khác như du lịch và lưu trú. Và dù trong bối cảnh kinh tế Việt Nam và thế giới vẫn còn nhiều khó khăn thách thức thì ngành thực phẩm vẫn có tiềm năng phát triển nhất định. Từ lâu trên thị trường chứng khoán nhiều nhà đầu tư đã lựa chọn cổ phiếu ngành thực phẩm như một nơi trú ẩn an toàn trong những giai đoạn thị trường diễn biến bất lợi.

Đặc trưng của cổ phiếu ngành thực phẩm là không mang tính chu kỳ, nhu cầu tiêu thụ đồ ăn thức uống là quanh năm và có xu hướng tăng lên theo sự phát triển của nền kinh tế. Nên doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp thực phẩm thường không bị ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh tế. Nếu kinh tế gặp khó khăn, sức mua giảm thì doanh thu của ngành thực phẩm cũng giảm nhưng sẽ giảm ít hơn các ngành khác.

Do đó cổ phiếu ngành thực phẩm được xếp vào nhóm cổ phiếu phòng thủ và được rất nhiều nhà đầu tư từ cá nhân cho tới tổ chức ưa thích.

Đặc điểm của ngành thực phẩm

Các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến ngành thực phẩm

Mặc dù có thị trường tiêu thụ sản phẩm rộng lớn trong nước và xuất khẩu đi nhiều nước khác nhưng ngành thực phẩm cũng đối diện với những rủi ro nhất định:

Cạnh tranh gay gắt: do thị trường tiêu thụ rộng lớn và là ngành hàng thiết yếu phục vụ đời sống hàng ngày nên số lượng doanh nghiệp tham gia nhóm ngành thực phẩm là rất nhiều, doanh nghiệp cần liên tục đổi mới sản phẩm để có thể đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người tiêu dùng. Không phải doanh nghiệp thực phẩm nào cũng thành công mà chỉ có những doanh nghiệp có chiến lược kinh doanh rõ ràng, định hướng phát triển bền vững lâu dài, đội ngũ lãnh đạo phải năng động sáng tạo không ngừng mới đưa doanh nghiệp đứng vững và phát triển ở thị trường cạnh tranh khốc liệt này.

Tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm: tất cả doanh nghiệp ngành thực phẩm đều phải đặt tiêu chuẩn này lên hàng đầu, bởi nó ảnh hưởng tới việc kiểm soát chất lượng sản phẩm, có thể ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu doanh nghiệp. Đặc biệt trong bối cảnh mạng xã hội phát triển như vũ bão thì hiệu ứng lan truyền còn khủng khiếp hơn, nên an toàn vệ sinh thực phẩm là một tiêu chuẩn sống còn của doanh nghiệp.

Sự biến động của giá nguyên liệu đầu vào: nguyên liệu đầu vào của ngành thực phẩm phần lớn đến từ các sản phẩm của trồng trọt chăn nuôi..nên cần lưu ý đến yếu tố biến đổi khí hậu, mưa bão lũ lụt đang ngày càng phức tạp dễ gây ra tình trạng thiên tai mất mùa, dịch bệnh gia súc, gia cầm trên diện rộng… có thể dẫn tới giá nguyên vật liệu tăng cao ảnh hưởng đến biên lợi nhuận của doanh nghiệp.

Các chính sách về thuế, thương mại… cũng ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp nói chung và ngành lương thực thực phẩm nói riêng.

Lịch sử hoặc xu hướng của nhóm Cổ phiếu ngành thực phẩm

Trên sàn chứng khoán, cổ phiếu nhóm ngành thực phẩm khá đa dạng, có thể kể đến những nhóm ngành chính như: 

• Thức uống và các sản phẩm từ sữa
• Rượu bia nước giải khát
• Lương thực
• Bánh kẹo
• Thực phẩm đóng gói, gia vị
• Thực phẩm tươi sống đông lạnh
• Dầu thực vật

Về quy mô vốn hóa: cổ phiếu ngành thực phẩm có quy mô vốn hóa tương đối lớn, có những cổ phiếu tiêu biểu đứng trong ngũ top đầu thị trường và được xếp vào nhóm cổ phiếu bluechips. 

Về lịch sử giá cổ phiếu ngành thực phẩm: trong giai đoạn khủng hoảng tài chính năm 2008 và kéo dài những năm sau đó, nhóm thực phẩm cũng đã kịp ghi tên mình vào danh sách những nhóm ngành hiếm hoi có cổ phiếu tăng trưởng và chiến thắng được xu hướng giảm giá chung của thị trường chứng khoán lúc bấy giờ.

Cổ phiếu ngành thực phẩm vẫn luôn là cổ phiếu được nhiều nhà đầu tư ưa thích vì tỷ lệ sinh lời cao. Đa phần các doanh nghiệp thực phẩm được niêm yết trên sàn có báo cáo kinh doanh tăng trưởng dần đều qua các năm. Lịch sử trả cổ tức của nhóm cổ phiếu thực phẩm cũng hấp dẫn càng làm cho nhà đầu tư thêm tin tưởng và đặt kỳ vọng ngày càng nhiều vào nhóm cổ phiếu lương thực thực phẩm.

Theo dự báo của một số công ty chứng khoán, giá cổ phiếu ngành thực phẩm sẽ tiếp tục tăng trưởng trong nửa cuối năm 2024 do những thuận lợi mới xuất hiện của ngành thực phẩm Việt Nam như đã phân tích ở trên.

Các yếu tố ảnh hưởng tới Cổ phiếu ngành thực phẩm

Cổ phiếu ngành thực phẩm có những ưu điểm vượt trội có thể mang lại lợi nhuận cao cho nhà đầu tư, nhưng cũng không ít rủi ro tiềm ẩn. Những yếu tố ảnh hưởng đến thị giá của nhóm cổ phiếu này có thể kể đến 3 loại yếu tố chính như sau: tình hình hoạt động của doanh nghiệp, yếu tố vĩ mô và yếu tố thông tin.

Tình hình hoạt động của doanh nghiệp: hay còn gọi là yếu tố cơ bản chủ yếu tập trung vào nền tảng của doanh nghiệp như: doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp và các chỉ số định giá. Hay nói cách khác đây là những giá trị nội tại của doanh nghiệp và mang tính chất bền vững.

Yếu tố vĩ mô: là những chính sách liên quan tới nền kinh tế, các chỉ báo về sức mạnh tiêu dùng, lãi suất, lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp….thị trường tiêu thụ của ngành thực phẩm là tương đối lớn, các doanh nghiệp thực phẩm có doanh thu lớn từ xuất khẩu thì phải quan sát diễn biến của kinh tế thế giới để có những điều chỉnh chiến lược thích hợp. Đây là những yếu tố kinh tế vĩ mô mà cổ phiếu ngành thực phẩm sẽ bị ảnh hưởng với diễn biến của thị trường chung.

Yếu tố thông tin: là những tin tức liên quan tới nhóm ngành thực phẩm, tin tức có thể là tích cực hoặc tiêu cực. Nhưng khi tin tức được đưa ra thì giá cổ phiếu sẽ bị ảnh hưởng trong ngắn hạn.

Danh sách các cổ phiếu ngành thực phẩm

>>> Diễn biến giao dịch các cổ phiếu ngành thực phẩm trên HSC ONE

Danh sách các cổ phiếu hưởng lợi từ ngành thực phẩm

1. Nhóm nguyên vật liệu: khi các doanh nghiệp thực phẩm mở rộng quy mô và tăng trưởng sẽ tác động trực tiếp tới nhóm doanh nghiệp nguyên vật liệu, thúc đẩy doanh số nhóm này gia tăng theo.
2. Nhóm vận chuyển: sản phẩm ngành thực phẩm đa phần có thời hạn sử dụng ngắn nên yêu cầu thời gian giao hàng nhanh, khi doanh số tiêu thụ của nhóm thực phẩm gia tăng thì lượng hàng hóa lưu thông cũng tăng lên thúc đẩy sự tăng trưởng của nhóm ngành vận chuyển.
3. Nhóm hàng không, du lịch và lữ hành: hàng không,du lịch lữ hành và thực phẩm có tác động cộng sinh với nhau. Khi ngành thực phẩm tăng trưởng kéo theo sự đa dạng về chủng loại sản phẩm, hình thức, màu sắc hương vị đều đa dạng tạo nên một nét đặc trưng, có thể tạo thành xu hướng thu hút nhiều du khách tới tận nơi để có thể trực tiếp thưởng thức nét đặc sắc này, giúp cho ngành hàng không, du lịch lữ hành cũng gia tăng theo.

Lưu ý khi đầu tư

Nhà đầu tư nếu quan tâm cổ phiếu ngành thực phẩm thì nên ưu tiên chọn những cổ phiếu đầu ngành, có chỉ số cơ bản tương đối tốt, kế hoạch kinh doanh rõ ràng, có khả năng mở rộng công suất sản xuất cũng như khả năng đáp ứng tốt những tiêu chí về đổi mới sáng tạo đáp ứng theo yêu cầu đa dạng của người tiêu dùng.

Kết luận

Mặc dù triển vọng tăng trưởng của cổ phiếu ngành thực phẩm trong bối cảnh kinh tế Việt Nam và thế giới đang tốt dần lên, sức mua gia tăng nhưng nhà đầu tư cũng nên lưu ý những yếu tố ảnh hưởng đến thị giá của nhóm cổ phiếu ngành này trong bối cảnh phải cạnh tranh gay gắt không những với các doanh nghiệp cùng ngành trong nước mà còn cạnh tranh với các sản phẩm của các doanh nghiệp quy mô lớn trên quốc tế.

Đầu tư chứng khoán trên app chứng khoán là hình thức trực tuyến giúp cho nhà đầu tư chủ động hơn trong việc đầu tư cổ phiếu của mình. Nếu bạn đang là một nhà đầu tư mới, chưa biết nhiều về kiến thức và kinh nghiệm đầu tư thì việc sử dụng app chứng khoán HSC ONE là sự lựa chọn tối ưu dành cho bạn.

Đừng quên theo dõi những bài viết của Stock Insight để cập nhật kịp thời những kiến thức hữu ích về đầu tư nhé!

Phan Thị Thanh Thủy
Wealth Manager