Nên bán cổ phiếu trước hay sau ngày chốt quyền? Tư vấn cho nhà đầu tư

Ngày chốt quyền là thời điểm xác định nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu có được các quyền liên quan tới cổ phiếu như cổ tức, quyền mua, quyền biểu quyết,… Nhà đầu tư cần hiểu rõ ngày chốt quyền để biết nên bán cổ phiếu trước hay sau ngày chốt quyền và tối ưu hóa chiến lược giao dịch và tận dụng các lợi ích từ cổ phiếu nắm giữ.

Ngày chốt quyền và các quyền lợi của cổ đông

Ngày chốt quyền là gì?

Ngày chốt quyền là ngày công ty chốt danh sách để xác định cổ đông được hưởng các quyền lợi theo thông  báo. Thông thường doanh nghiệp sẽ chốt quyền chia cổ tức, cổ phiếu thưởng, quyền mua phát hành thêm, quyền biểu quyết,… cổ đông cần sở hữu cổ phiếu trước ngày “giao dịch không hưởng quyền” để được ghi nhận.

Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) ngày 8/8/2024 đã công bố thông tin về ngày đăng ký cuối cùng chia cổ phiếu thưởng tỷ lệ 17%, ở thông báo này, nhà đầu tư cần chú ý tới ngày “Giao dịch không hưởng quyền 22/8/2024”. Tại ngày GDKHQ nếu nhà đầu tư có sẵn cổ phiếu VIB và bán đi, thì vẫn có quyền nhận cổ phiếu thưởng, nhưng nếu nhà đầu tư mua mới vào ngày 22/8/2024 thì sẽ không được nhận quyền chia cổ phiếu thưởng này.

Để mua mới với và được chia cổ phiếu thưởng thì ngày mua mới cổ phiếu VIB muộn nhất là ngày 21/8/2024.

Các quyền lợi của cổ đông khi nắm giữ cổ phiếu qua ngày chốt quyền

Các quyền của cổ  đông sẽ được chia làm 2 nhóm chính, đó là:

Nhóm quyền gây điều chỉnh giá cổ phiếu tại ngày giao dịch không hưởng quyền (GDKHQ) như: chia cổ tức bằng tiền hoặc cổ phiếu, chia cổ phiếu thưởng, phát hành quyền mua.

Công thức điều chỉnh giá cổ phiếu tổng quát tại ngày GDKHQ:

Nhóm quyền không gây điều chỉnh giá cổ phiếu tại ngày GDKHQ như: Quyền đại hội cổ đông, quyền biểu quyết thông qua vấn đề không thuộc Đại hội cổ đông,…

Nên bán cổ phiếu trước hay sau ngày chốt quyền?

	Ưu Điểm	Nhược Điểm
Bán trước ngày GDKHQ	Tránh được rủi  ro giảm giá cổ phiếu sau chia quyền. Chủ động trong giao dịch do không có cổ phiếu chờ được thanh toán.	Mất quyền lợi cổ đông. Bỏ lỡ lợi ích dài hạn khi công ty kinh doanh phát triển.
Bán sau ngày GDKHQ	Giữ nguyên quyền lợi cổ đông. Giá trị tài sản tăng nhanh nhờ lợi ích nhận được khi công ty kinh doanh phát triển.	Không chủ động trong giao dịch do cổ phiếu chờ về không có ngày cụ thể. Rủi ro giá cổ phiếu giảm sau ngày chia quyền.

Các yếu tố cần xem xét khi quyết định bán trước hoặc sau ngày chốt quyền

Mục tiêu đầu tư cá nhân là đầu tư ngắn hạn hay dài hạn

Đầu tư ngắn hạn:

Mục tiêu: Tận dụng biến động giá cổ phiếu quanh ngày GDKHQ để tìm kiếm lợi nhuận.

Chiến thuật thực hiện:

Bán cổ phiếu trước ngày GDKHQ: Giá cổ phiếu thường tăng với kỳ vọng thông tin về quyền trước đó, và ổn định trước ngày GDKQH. Do đó, bán trước sẽ giúp nhà đầu tư tránh được rủi ro giá giảm và bị động trong giao dịch do cổ phiếu chờ về.

Mua cổ phiếu sau ngày GDKHQ: Nếu giá cổ phiếu giảm mạnh hơn giá trị quyền, có thể mua vào chờ đợi nhịp hồi phục giá.

Đầu tư dài hạn:

Mục tiêu: Tích lũy tối đa cổ phiếu để nhận quyền và hưởng lợi từ tăng trưởng cổ phiếu theo thời gian.

Chiến thuật thực hiện:

Trước ngày GDKHQ: Mua thêm cổ phiếu nếu doanh nghiệp có lịch sử chi trả cổ tức đều đặn và tăng trưởng tốt. Điều này giúp nhà đầu tư nhận được tối ưu lượng cổ phiếu thưởng hoặc quyền mua giá ưu đãi.

Sau ngày GDKHQ: Nếu giá cổ phiếu giảm mạnh hơn giá trị quyền, có thể tận dụng mua cổ phiếu với giá thấp để tăng tỷ suất lợi nhuận đầu tư dài hạn.

Hiệu ứng thị trường

Không thể xác định chính xác biến động giá cổ phiếu chỉ dựa vào sự kiện Ngày GDKHQ, nhiều người nhận định giá cổ phiếu sẽ tăng hay giảm sau ngày GDKHQ, nhưng thực tế không phải vậy. Xu hướng giá cổ phiếu sau ngày GDKHQ còn tùy thuộc vào xu hướng và tâm lý thị trường chung với cổ phiếu đó.

Để xác định xu hướng và tâm lý thị trường chung ảnh hưởng tới giá cổ phiếu sau ngày GDKHQ như thế nào, chúng ta có thể quan sát trường hợp của cổ phiếu VND.

Giai đoạn 2020-2022, VND là một trong những cổ phiếu hưởng lợi từ đợt bùng nổ nhu cầu đầu tư chứng khoán của nhà đầu tư cá nhân khi triển khai sớm mở tài khoản online, phù hợp khi  Covid nhà đầu tư không thể tới trực tiếp văn phòng công ty chứng khoán để mở tài khoản. Do đó, VND đã nhanh chóng phát hành quyền mua với tỷ lệ “khủng” 100% ở 2021 và 2022, và sau đó xu hướng cổ phiếu vẫn tăng giá và mang lại lợi nhuận lớn cho nhà đầu tư thực hiện quyền.

Tuy nhiên, sau đó, VND đã có những khoản đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp và có khả năng không thu hồi lại được vốn thì 5/2024 VND đã phát hành quyền mua tỷ lệ 5:1, nhưng triển vọng doanh nghiệp và xu hướng thị trường không tốt đã khiến giá cổ phiếu VND tiếp tục giảm 22% kể từ sau ngày GDKHQ.

Tài chính của doanh nghiệp

Sức khỏe tài chính của doanh nghiệp là yếu tố quan trọng khi nhà đầu tư quyết định nên bán cổ phiếu trước hay sau ngày chốt quyền để tiếp tục hưởng cổ tức và đồng hành cùng công ty trong dài hạn.

Để có thể duy trì cổ tức và lợi thế lâu dài, công ty cần kinh doanh hiệu quả thể hiện qua các chỉ số như:

• Lợi nhuận sau thuế ổn định và tăng trưởng, vì đây là nguồn chính để chi trả cổ tức.
• ROE >15% là mức lý tưởng để duy trì cổ tức dài hạn.
• Dòng tiền tư hoạt động kinh doanh dương và ổn định sẽ giúp doanh nghiệp chi trả cổ tức đều bất kể lợi nhuận kế toán;
• Tỷ lệ nợ/VCSH thấp.
• Công  ty có lịch sử chi trả cổ tức đều và tỷ lệ chi trả cổ tức hợp lý để có nguồn vốn tái đầu tư.

Trong trường hợp công ty có sức khỏe tài chính không tốt, thì nhà đầu tư nên xem xét bán khi giá đã tăng nhiều trước ngày chốt quyền để tránh rủi ro giá giảm sau đó vì hết thông tin để thị trường kỳ vọng và giữ giá.

Kinh nghiệm đầu tư và ví dụ thực tế

Bán TMT trước ngày chốt quyền

TMT từ năm 2017-2021 lợi nhuận mỗi năm không quá 10 tỷ, và đã ngưng chia cổ tức từ 2016 cho thấy TMT không phải là cổ phiếu chia cổ tức đều đặn.

LNST 2021 là 43 tỷ, trong khi đó TMT có hơn 36.8 triệu cổ phiếu lưu hành để chia 2000 đ, TMT sẽ cần tới gần 74 tỷ. Cho thấy mức chia này vượt tổng LNST từ 2017-2021 của công ty, và mức chia này không bền và khả năng là TMT chỉ chia được một lần sau nhiều năm.

Do đó, nhà đầu tư nên bán TMT trước ngày chốt quyền sau khi cổ phiếu đã tăng hơn 400% trong 12 tháng trước đó.

Nắm giữ FPT sau ngày chốt quyền

FPT có lịch sử chia trả cổ tức đều đặn từ 2015 tới nay, với mức chia dao động từ 25%-45% mỗi năm bao gồm cả cổ phiếu và tiền mặt.

FPT là công ty có tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận đều đặn và là một trong những công ty công nghệ hàng đầu Việt Nam. Do đó, nhà đầu tư dài hạn nên nắm giữ FPT để nhận quyền. FPT thường có các nhịp chỉnh nhẹ sau chia cổ tức, và nếu mức điều chỉnh này lớn hơn tỷ lệ chia thì là cơ hội nhà đầu tư mua tích lũy FPT để tăng tỷ suất sinh lời trong dài hạn.

Kết luận

Vậy việc nên bán cổ phiếu trước hay sau ngày chốt quyền phụ thuộc nhiều vào từng thời điểm thị trường, tình hình tài chính doanh nghiệp và mục tiêu đầu tư cá nhân là ngắn hạn hay dài hạn. Giá cổ phiếu không đơn thuần chỉ tăng giảm dựa vào ngày chốt quyền. Hy vọng, Stock Insight đã giúp nhà đầu tư có cái nhìn toàn diện hơn về ngày chốt quyền và áp dụng vào kế hoạch đầu tư của mình để mang lại lợi nhuận.

Đối với nhà đầu tư mới, việc chọn đúng công cụ là bước đầu tiên quan trọng để khởi đầu hiệu quả. HSC ONE mang đến giải pháp toàn diện giúp bạn dễ dàng tham gia thị trường chứng khoán. Đồng thời, HscEdu đồng hành nâng cao kiến thức và kỹ năng đầu tư thông qua lộ trình học tập rõ ràng và dễ theo dõi.

Lê Trọng Đại
Wealth Manager