Trading là gì? Cách xây dựng tính kiên trì và kỷ luật trong trading (Phần 3)

Trading không chỉ là việc thực hiện các giao dịch trên thị trường tài chính, mà còn là hành trình rèn luyện tính kiên trì và kỷ luật. Trong phần 3 của loạt bài này, chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn trading là gì và cách xây dựng nền tảng vững chắc cho trader, giúp duy trì tâm lý vững vàng, kiên định trước các biến động của thị trường và tối ưu hóa hiệu suất đầu tư.

Bạn đã thật sự hiểu rõ trading là gì?

Trading là hoạt động giao dịch mua bán các loại tài sản tài chính nhằm tìm kiếm lợi nhuận. Hoạt động trading diễn ra phổ biến ở thị trường chứng khoán, forex, crypto,….

Rất nhiều người nhầm lẫn giữa khái niệm trading là gì và đầu tư là gì? 

• Đầu tư là hoạt động nghiên cứu, định giá giá trị tài sản nhằm mục đích mua vào khi tài sản được định giá thấp, nắm giữ và chỉ bán ra khi đạt định giá. Lợi nhuận của việc đầu tư đến từ dòng tiền cổ tức và chênh lệch giá tài sản. 
• Hoạt động trading chủ yếu là tìm kiếm lợi nhuận chênh lệch giá từ việc mua bán tài sản, bất kể là theo chiều tăng hay giảm giá. Các trader sẽ quan tâm đến bất cứ yếu tố nào sẽ tác động đến xu hướng giá tài sản trong tương lai.
• Nhà đầu tư sẽ quan tâm đến giá trị tài sản còn trader sẽ quan tâm đến xu hướng tài sản. 

Trading là hoạt động rất quan trọng nhằm tạo tính thanh khoản cho thị trường tài chính. Từ đó, thu hút được nhiều người tham gia từ trong và ngoài nước. Tạo nên nhiều sản phẩm tài chính phục vụ cho thị trường. Thúc đẩy thị trường tài chính phát triển trong tương lai.

Phân biệt các loại trading và đặc điểm nhận biết

Day trading

Day trading là chiến lược giao dịch nhằm tìm kiếm lợi nhuận chênh lệch giá trong ngày mà không giữ vị thế qua đêm. 

Chiến lược day trading tương đối khó thực hiện tại thị trường chứng khoán Việt Nam vì chưa có nhiều sản phẩm và tính chất chờ ngày T+2.5. Day trading thường được thực hiện ở thị trường phái sinh hoặc giao dịch trên lượng cổ phiếu có sẵn tại thị trường cơ sở.

1. Đặc điểm của chiến lược Day trading

• Day trading là chiến lược giao dịch ngắn hạn với cường độ cao
• Các trader sẽ tận dụng những biến động chênh lệch trong ngày để thực hiện giao dịch và không để vị thế qua đêm
• Thông thường sẽ sử dụng mức đòn bẩy lớn
• Mục tiêu lợi nhuận thông thường khoảng quanh 5% và tỷ lệ rủi ro quanh 2%
• Chiến lược này thường sẽ chỉ giao dịch trong khung thời gian ngắn (minute, hourly)
• Day trading thường sẽ sử dụng phân tích kỹ thuật để giao dịch.

2. Ưu điểm

• Hạn chế rủi ro thông tin biến động qua đêm bất ngờ và khó đoán
• Không phải trả phí qua đêm (phí quản lý vị thế, lãi margin,…)
• Nếu giao dịch hiệu quả thì tỷ suất sinh lời sẽ tăng rất nhanh theo thời gian.

3. Nhược điểm

• Vì giao dịch cường độ cao nên phí giao dịch sẽ chiếm rất lớn
• Dễ bị gặp những bẫy thao túng biến động trong ngày
• Bỏ lỡ cơ hội nếu thị trường có biến động sóng lớn
• Luôn bám sát thị trường để kịp thời ra quyết định
• Đòi hỏi kỹ năng và kinh nghiệm khá cao từ trader
• Tâm lý giao dịch căng thẳng, áp lực
• Phương pháp này để giao dịch hiệu quả đòi hỏi thị trường phải biến động mạnh trong phiên.

Swing trading

Swing trading là chiến lược giao dịch nhằm tìm kiếm lợi nhuận trong ngắn hạn. Các vị thế thường được nắm giữ từ vài ngày đến vài tuần.

Swing trading là chiến lược được sử dụng phổ biến nhất trong hoạt động trading. Tại thị trường chứng khoán Việt Nam chiến lược này cũng rất được ưa chuộng

1. Đặc điểm Swing trading

• Swing trading vẫn là chiến lược giao dịch với cường độ cao nhưng ít hơn so với Day trading do thời gian ngắm giữ vị thế lâu hơn
• Thông thường vẫn sẽ sử dụng phân tích kỹ thuật để giao dịch. Khung thời gian giờ hoặc ngày sẽ phù hợp với phương pháp. Ngoài ra, kỹ năng phân tích cơ bản cũng rất hữu dụng
• Sử dụng đòn bẩy vốn (margin) tương đối cao (ít hơn so với day trading)
• Mục tiêu lợi nhuận thông thường trong khoảng 12% và tỷ lệ rủi ro trong khoảng 5%.

2. Ưu điểm

• Có thể hạn chế được những rủi ro mang tính ngắn hạn nếu thị trường biến động
• Nếu giao dịch hiệu quả thì tỷ suất sinh lợi vẫn sẽ rất cao theo thời gian
• Những trader mới vẫn có thể tiếp cận phương pháp này
• Tâm lý ít căng thẳng hơn so với Day trading
• Thời gian nắm giữ vị thế tương không quá ngắn nên không đòi hỏi phải theo sát thị trường liên tục.

3. Nhược điểm

• Vẫn có những rủi ro về mặt tin tức qua đêm
• Phương pháp này vẫn đòi hỏi trader cần có kỹ năng, kinh nghiệm và tâm lý giao dịch vững vàng
• Dễ gặp bẫy thao túng giá trong ngắn hạn
• Cường độ giao dịch của phương pháp này vẫn ở mức cao nên phí giao dịch vẫn đáng kể.

Position trading

Position trading là chiến lược giao dịch nhằm tìm kiếm lợi nhuận chênh lệch giá trong thời gian dài. Các giao dịch thường sẽ được nắm giữ từ vài tháng đến nhiều năm.

Position trading là chiến lược ít được ưa chuộng trên thị trường vì đòi hỏi sự kiên nhẫn và trầm ổn của trader. Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, position trading cũng rất ít được sử dụng

1. Đặc điểm position trading

• Vị thế nắm giữ tính từ vài tháng đến nhiều năm
• Phương pháp này đòi hỏi kỹ năng phân tích cơ bản khá cao. Ngoài ra có thể sử dụng phân tích kỹ thuật với khung đồ thị tuần hoặc tháng
• Được sử dụng nhiều hơn ở thị trường chứng khoán hơn là forex hoặc crypto
• Không cần thiết phải theo dõi thị trường thường xuyên
• Biên lợi nhuận của từng vị thế thường kỳ vọng khá cao. Tương tự tỷ lệ chấp nhận rủi ro cũng cao tương ứng.

2. Ưu điểm

• Phương pháp này cường độ giao dịch rất thấp nên chi phí giao dịch sẽ ít nhất
• Không mất nhiều thời gian để theo dõi diễn biến thị trường
• Tâm lý giao dịch sẽ nhẹ nhàng hơn
• Tránh được những rủi ro bẫy tâm lý của thị trường

3. Nhược điểm

• Phương pháp này thường sẽ ra quyết định tương đối chậm nên sẽ không phản ứng kịp thời nếu có yếu tố rủi ro bất thường xảy ra
• Đòi hỏi trader phải nắm vững kiến thức về phân tích cơ bản, phân tích tài chính
• Mức lợi nhuận thường không quá cao, tương đối ổn định
• Chi phí nắm giữ vị thế qua đêm hoặc chi phí lãi vay (nếu sử dụng đòn bẩy) sẽ rất cao nên cần phải tính toán kỹ, tránh bào mòn tài khoản

Làm thế nào để xây dựng tính kiên trì và kỷ luật trong trading hiệu quả?

Sự kiên trì và kỷ luật trong đầu tư là thuật ngữ đã quá quen thuộc trên thị trường chứng khoán nhưng để có được điều này như thế nào thì hầu như không ai đề cập đến.

Nếu bản thân tự nhận thấy bản thân mình thiếu đi tính kiên trì và kỷ luật thì bạn yên tâm vì hầu như đa số những người tham gia thị trường đều thiếu điều này.

Mấu chốt để có được tính kiên trì và kỷ luật chính là niềm tin. Nhìn rộng ra trong cuộc sống, chúng ta phải có niềm tin với thứ mình đang theo đuổi thì tính kiên trì và kỷ luật mới thúc đẩy. Nếu từ ban đầu không có niềm tin thì không thể có động lực kiên trì hay kỷ luật.

Vậy trong trading, niềm tin này đến từ đâu?

Niềm tin trong trading đến từ một kế hoạch, chiến lược giao dịch hiệu quả. Khi có được chiến lược đầu tư hiệu quả thì thành quả trong trading sẽ xuất hiện. Khi đó lại càng củng cố niềm tin trong trading, từ đó sẽ hình thành nên tính kiên trì và kỷ luật tuyệt đối theo chiến lược đã đề ra.

Vậy chìa khoá của việc xây dựng tính kiên trì và kỷ luật trong trading chính là tìm ra được chiến lược giao dịch hiệu quả.

Kết luận

Bài viết trên hi vọng sẽ giúp bạn hiểu được về trading là gì và các phương pháp trading cụ thể. Từ đó có thể tìm ra được một phương pháp trading phù hợp với bản thân. Và hãy nên nhớ, tính kiên trì và kỉ luật trong trading đến từ một kế hoạch, chiến lược giao dịch hiệu quả.

Các nhà đầu tư cùng tham gia vào HscEdu – Nền tảng đào tạo chứng khoán trực tuyến đầu tiên tại Việt Nam. Tham gia các lớp học cùng chuyên gia giúp tối đa hóa lợi nhuận.

Xem thêm các bài viết cùng chuyên mục:

Phần 1: Trader là gì? Điều gì làm nên một trader thành công?
Phần 2: Tư duy xác suất: Bí quyết trading của giới đầu tư 
Phần 4: Hãy coi trading như là một nghề kinh doanh thực thụ

Thiên Phú
Wealth Manager