Khai thác sức mạnh của kỳ quan thứ 8: Lãi suất kép (Phần 2)

Lãi suất kép, thường được nhắc đến như “kỳ quan thứ 8 của thế giới,” là một trong những nguyên lý tài chính quan trọng nhất mà mọi nhà đầu tư cần hiểu rõ. Nhờ vào hiệu ứng gộp lãi, khoản đầu tư ban đầu có thể tăng trưởng một cách bền vững và mạnh mẽ theo thời gian, mang lại lợi ích lớn hơn nhiều so với những gì chúng ta hình dung. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá cách lãi suất kép hoạt động, sức mạnh của nó trong việc tích lũy tài sản, và những chiến lược thông minh để khai thác tối đa tiềm năng này.

Tổng quan về lãi suất kép

Lãi suất kép là gì?

Albert Einstein, nhà khoa học thiên tài từng nói: “Lãi suất kép là kỳ quan thứ 8 của thế giới. Ai hiểu được nó từ đó sẽ kiếm được tiền, còn những ai không hiểu… sẽ phải trả giá cho nó”. 

Tỷ phú Warren Buffett khi từng được hỏi bí quyết về sự giàu có của mình, ông đã chia sẻ: “Có 3 yếu tố quan trọng với tôi. Thứ nhất là nước Mỹ có những cơ hội tuyệt vời. Thứ hai là tôi may mắn có giống gene tốt, tôi có thể sống lâu để gia tăng khối tài sản của mình. Thứ ba là lãi suất kép, điều tuyệt vời nhất trong công cuộc đầu tư và kinh doanh của tôi”.

Có thể thấy, tầm quan trọng của lãi kép trong đầu tư là cực kỳ lớn, nó đã được nhiều nhà đầu tư huyền thoại công nhận và áp dụng.

Lãi suất kép hay còn gọi là lãi kép hiểu đơn giản là tái đầu tư lãi. Tiền lãi sau mỗi chu kỳ đầu tư được gộp vào tiền gốc và dùng tất cả tiền đó tiếp tục tái đầu tư để thu lợi nhuận. Cứ tiếp tục như vậy, khoản lãi sau mỗi chu kỳ lại càng tăng nhiều hơn do vốn gốc ngày càng tăng.

Khác với lãi kép, lãi đơn không gộp tiền lãi vào tái đầu tư, do đó, tiền lãi sau mỗi kỳ đầu tư là bằng nhau.

Cơ chế hoạt động của lãi suất kép

Cơ chế hoạt động của lãi kép khá đơn giản, chỉ là hoạt động tái đầu tư tiền lãi để thu được tiền lãi nhiều hơn ở kỳ đầu tư sau. Tuy vậy, để hiểu rõ hơn thì chúng ta cần hiểu rõ công thức tính lãi kép.

Trong đó:

• A là số tiền cuối kỳ thu được sau t năm (bao gồm cả gốc và lãi)
•  P là số tiền gốc đầu tư
• r là lãi suất đầu tư 1 năm
• n là số lần tính lãi kép trong 1 năm. 

Sức mạnh của lãi kép và khác biệt so với lãi đơn sẽ được thể hiện trong ví dụ sau đây:

Số vốn gốc đầu tư là 100 triệu đồng, với lãi suất là 10%/năm. 

Tầm quan trọng của lãi suất kép trong đầu tư

Từ ví dụ Hình 1 bên trên cho ta hình dung được sức mạnh và tầm quan trọng của lãi kép trong đầu tư.

Với cùng một mức vốn đầu tư là 100 triệu đồng và lãi suất hàng năm duy trì 10%, trong 1-3 năm đầu thì chênh lệch của lãi kép và lãi đơn là không đáng kể nhưng từ năm thứ 5 trở đi, mức chênh lệch số tiền cuối kỳ thu được ngày càng lớn và tới năm thứ 10 thì chênh lệch lên tới 59.37 triệu đồng.

Tới đây, sức mạnh của lãi kép mới thể hiện khi tại năm thứ 10, thì tiền lãi thu được sau 10 năm đầu tư là 159,374,246 đ, tương ứng tỷ suất sinh  lời 159.37% và trung bình 1 năm  là 15.937% cao hơn mức lãi suất danh nghĩa hàng năm là 10%/năm.

Thậm chí, nếu kéo dài thời gian đầu tư tới năm thứ 30 thì tỷ suất sinh lời còn lớn hơn và tính ra trung bình đạt mức 54.83%/năm, tương ứng với việc gấp đôi vốn sau 2 năm.

Hiệu ứng lãi kép còn mạnh mẽ hơn nếu số kỳ tính lãi kép nhiều hơn 1 lần/năm. Trong ví dụ là 4 lần/năm tương ứng lãnh lãi 3 tháng/lần và tái đầu tư. Tại mốc 30 năm, thì tỷ suất sinh lời trung bình là 61.2%/năm.

Như vậy, lãi kép như một công cụ mạnh mẽ để gia tăng tài sản của nhà đầu tư theo thời gian.

Các yếu tố ảnh hưởng đến sức mạnh của lãi suất kép

Từ công thức tính lãi kép và ví dụ so sánh bên trên, chúng ta xác định được 3 yếu tố ảnh hưởng tới sức mạnh của lãi  kép, đó là:

• Tỷ lệ lãi suất
• Tần suất ghép lãi
• Thời gian đầu tư

Vậy, trong 3 yếu tố này thì yếu tố nào là tiên quyết nhất?

Để so sánh 3 yếu tố, chúng ta giả định sẽ tăng lần lượt mỗi yếu tố gấp 2 lần, và giữ nguyên 2 yếu tố còn lại và so sánh với kỳ gốc. Với kỳ gốc là lãi kép với kỳ ghép lãi 1 lần/năm ở ví dụ Hình 1.

Và kết quả ảnh hưởng mạnh nhất tới lãi kép là Thời gian đầu tư, khi tăng gấp 2 thời gian đầu tư thì lãi thu được gấp 1.1 lần so với kỳ gốc ở năm 1, và gấp 17.45 lần kỳ gốc ở năm thứ 30.

Trong khi đó, nếu tăng gấp đôi lãi suất thì lãi thu được gấp 1.09 lần kỳ gốc ở năm 1 và 13.6 lần ở năm thứ 30, trong khi đó nếu tăng gấp đôi kỳ ghép lãi thì chỉ gấp 1.002 lần kỳ gốc ở năm 1 và 1.07 lần ở năm thứ 30.

Tuy vậy, nếu bị giới hạn thời gian đầu tư thì lãi suất càng cao thì tác động tới lãi kép càng lớn, vì với kỳ hạn 30 năm thì lãi thu được đã gấp tới 13.6 lần kỳ gốc, nhưng nếu gấp 2 thời gian đầu tư là tới 60 năm thì mới gấp được 17.45 lần. Do đó, trong thực tế đầu tư thì lãi suất là yếu tố tác động mạnh nhất tới lãi kép.

Ứng dụng lãi suất kép trong đầu tư thực tế

Để có thể ứng dụng được lãi kép trong đầu tư thực tế, nhà đầu tư cần chuẩn bị cho mình những yếu tố:

Có kế hoạch tài chính cá nhân trước khi đầu tư

Kế hoạch đầu tư dài hạn: Thời gian đầu tư là yếu tố tiên quyết nhất trong việc ứng dụng lãi kép. Do đó, để đạt được hiệu quả thì nhà đầu tư cần chuẩn bị được nguồn vốn nhàn rỗi dài hạn, để có thể tái đầu tư liên tục mà không ảnh hưởng tới cuộc sống.

Kỷ luật: Cần kỷ luật trong việc duy trì và tái đầu tư lãi liên tục, không rút ra sớm.

Quản trị rủi ro: Qua bài viết “VÌ SAO QUẢN TRỊ RỦI RO LÀ YẾU TỐ SỐNG CÒN TRONG GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN? (PHẦN 1)” chúng ta đã biết lợi nhuận song hành cùng rủi ro, nên nhà đầu tư cần phân bổ vốn phù hợp với mức độ chấp nhận rủi  ro của bản thân.

Lựa chọn kênh đầu tư để tận dụng lãi kép

Đầu tư vào kênh gửi tiết kiệm liên tục:

Đầu tư là phương án để tìm kiếm lợi nhuận đơn giản nhất. Hiện tại, nhà đầu tư có thể gửi tiết kiệm trực tuyến với lãi suất cao hơn và cài đặt “tái đầu tư cả gốc và lãi khi đáo hạn” trên các app banking của ngân hàng.

Ngoài ra cũng tạo được thói quen đầu tư đều đặn hàng tháng, dù khoản đầu tư nhỏ nhưng vẫn thu được kết quả không ngờ sức mạnh của lãi kép.

Ví dụ: mỗi tháng gửi tiết kiệm 2 triệu đồng với lãi suất 6%/năm thì sau 20 năm số tiền thu về cũng được hơn 924 triệu đồng.

Đầu tư vào kênh chứng khoán – trái phiếu:

Đầu tư vào chứng khoán có lãi suất cao hơn gửi tiết kiệm, khi mà hiệu suất đầu tư của nhiều cổ phiếu cơ bản tốt như: REE; HPG; PNJ;… đạt mức 40%-80%/năm. Với lãi suất cao và áp dụng lãi kép, sẽ giúp nhà đầu tư tối đa lợi nhuận trong dài hạn.

Tuy nhiên, thị trường chứng khoán thường biến động khá mạnh. Do đó, ngoài việc nắm giữ cổ phiếu thời gian dài thì nhà đầu tư cần có kiến thức để phân tích, tổng hợp, lựa chọn danh mục cổ phiếu, và quản trị rủi ro danh mục liên tục để tránh thiệt hại.

Tận dụng lãi suất kép trong kế hoạch hưu trí:

Lãi kép và kế hoạch hưu trí có điểm chung là thời gian thực hiện rất dài, thường thì từ 15- 20 năm trở lên. Do đó, nhà đầu tư có thể lên kế hoạch hưu trí để phân bổ tài sản nhiều kênh như: tiết kiệm, chứng khoán, trái phiếu, vàng,… nhưng vẫn tuân thủ quy tắc lãi kép là tái đầu tư lãi liên tục.

Việc tối đa hóa danh mục và có kế hoạch hưu trí càng sớm thì sẽ càng tận dụng được lãi kép và tối đa hóa lợi nhuận.

Kết luận

Thông qua bài viết Stock Insight mong muốn nhà đầu tư đã hiểu và sẽ tận dụng được lãi suất kép để mang lại tiềm năng sinh lời vô cùng hiệu quả từ đó giúp nhà đầu tư sớm đạt được mục tiêu tự  do tài chính. Để tận dụng tốt lãi kép, nhà đầu tư có thể tham khảo thêm nội dung khác tại Stock Insight hoặc tham gia vào HscEdu để cùng các chuyên gia đào sâu hơn kiến thức của thị trường chứng khoán.

Xem thêm các bài viết cùng chuyên mục:

Phần 1: Vì sao quản trị rủi ro là yếu tố sống còn trong giao dịch chứng khoán? 
Phần 3: Tư duy như ông chủ Casino: Bài học về quản trị rủi ro và quản lý cảm xúc
Phần 4: Chinh phục thị trường: Quản trị rủi ro không quá 10%
Phần 5: Nghệ thuật quản trị rủi ro: Chiếc la bàn của trader tài ba 

Lê Trọng Đại
Wealth Manager